1473, Σέρρες... μετά είκοσι έτη

 

"Γεώργιος Κουρτέσιος, κατά κόσμον,
ο αεί υπενθυμίζων εις τους Έλληνας,
τον αρχαίον κόσμον",
  
Εις Κύριον... ο Γεννάδιος Σχολάριος
                                                    [φέτος αποδημεί.
ή ο Γεώργιος Κουρτέσιος όπως λεγόταν
                             [πριν στη μονή έτσι ονομαστεί...

Στους τελευταίους αιώνες,
                             [χωρίς καμία υπερβολή,
κουβάδες από μελάνι και τόνοι από χαρτί
καταναλώθηκαν... και το έργο του,
                           [ποικιλοτρόπως έχει κριθεί.

                  Δυό βιβλίων τίτλοι του Αλέξανδρου Δουμά
                                      ["Σιδηρούν προσωπείον" και "Μετά είκοσι έτη",
                  μούρχονται στο μυαλό,
                                            [και δεν θα πάθω ηθελημένα γλωσσοδέτη
                  γνωρίζοντας πολύ καλά,
                                                    [πως ίσως κάποιους δυσαρεστώ,
                  αλλά η μελέτη της ιστορίας με έκανε να τον θεωρώ,
                  της νέας εκκίνησης (μετά την δουλεία),
                                                                 [της ιστορίας μας τον αφέτη,
                  και του έθνους των Ελλήνων τον μεγαλύτερο ευεργέτη...

                 "Σιδηρούν προσωπείον"... η όψη του, μάσκα ανέκφραστη,
                                                            [αψυχολόγητη για τον Τούρκο Πορθητή,
                 "Μετά είκοσι έτη".... πέθανε από της Πόλης την Άλωση,
                                                                                                [και την καταστροφή.

Κάμποσοι αυτοκράτορες "λογοδοθήκανε",
                                                   [για κείνη την "παντρειά",
την Ένωση Ορθόδοξων και Καθολικών σε εκκλησία μιά...
όμως ο αγώνας του Γεννάδιου, οι πύρινοι λόγοι του,
                                      [το μένος του θα έλεγα το ανθενωτικό,
αποτέλεσμα είχε τελικά να συνδεθούν οι Έλληνες
                                  [με την εποχή πριν των Ρωμαίων τον ερχομό.

Χάρις στον Γεννάδιο,
                [δεν επετεύχθη η περίφημη των εκκλησιών
η ένωση... και δεν γινήκαμε σαν το 1204,
                                            [κομμάτι των Δυτικών,
για την Ελλάδα θα διάβαζες μόνο στα βιβλία,
                [κράτος και ταυτότητα... ουδέποτε θα είχε υπάρξει,
αν... ο Πάπας Κάλλιστος το ενωτικό του σχέδιο έκανε πράξη,
εκείνη την περίφημη και πολυσυζητημένη,
                                     [ακυρωθείσα σταυροφορία,
που με τους Λατίνους σχεδιάζανε
                [μετά το χίλια τετρακόσια πενηντατρία.

Σήμερα η Τουρκία... θάχε σύνορα με την Ιταλία,
αν... τότε οι σταυροφόροι, είχανε απωθήσει,
                             [τους Τούρκους πίσω στην Ασία.

Τα "εδάφη μας" Λατινική θα ήτανε αυτοκρατορία,
                       [με τους Γασμούλους και τα Δουκάτα...

Αυτά για τον Γεννάδιο Σχολάριο,
                                        [με λίγα λόγια και σταράτα...

Όμως η ιστορία όπως το νόμισμα,
                                                 [έχει και άλλη όψη,
κι αν τύχει και κάποιος με διαβάσει,
                                            [πρέπει να έχει υπόψη,
ότι εγώ δεν είμαι ρεπόρτερ τηλεσταθμού
                          [να λέω αυτά τ' αφεντικά που θένε,
και όταν ακόμη αθώοι μπαίνουνε φυλακή,
                       [να κάνω την πάπια όταν μου λένε....

Έτσι πρέπει να πω ότι είναι πολλά τα μπινελίκια,
                      [που ρίχνουνε στον Γεννάδιο οι φιλοδυτικοί,
γιατί λεν μετά βεβαιότητος,
            [ότι αυτός τη κερκόπορτα άνοιξε στον Πορθητή,
και όποια άλλη κατηγόρια μπορεί καθένας να φανταστεί,
όπως προδότης τουρκόφιλος, τουρκόδουλος,
                      [και πλήθος άλλοι γράφτηκαν χαρακτηρισμοί...


Σημείωση

Έρευνες και μελέτες, των συμπερασμάτων  οι πηγές
                                                            [σε όλα τα γραπτά μου,
που μεταφέρω ατόφια με ψιλοσχόλια,
                                                   [άσχετα ή σχετικά, δικά μου,
κι αν δεις και κάτι λάθος προσπέρνα το,
                                                  [πες "...ας πάει στα κομμάτια",
δώσε μια ίντσα που λεν οι Εγγλέζοι φίλε μου
                                                              [κάνε τα στραβά μάτια.

Μεταφράζω τη σημείωση για τους νέους,
                               [στην νεοελλήνων την αργκό....

"Ομολογώ είν' εντελώς κουφό,
  το πίτσι - πίτσι μου
                      [στο αφήγημα αυτό,
κι αν έκανα και καμιά πατάτα,
                     [διαστρέβλωση ή γκάφα,
την κριτική κάνε γαργάρα
        [γιατί... ένα μωρό που κάνει "άτα"
αισθάνομαι μέσα στα βρώμικα και θολά,
της ιστορίας τα επεξεργασμένα...
              [και λογοκριμένα (?) μουντά νερά"
___________________________


*Γεννάδιος Σχολάριος
    Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη γύρω στο 1400 και ανήκε σε οικογένεια ευκατάστατη με θεσσαλική καταγωγή. Το όνομα Σχολάριος θεωρείται ότι προέρχεται από αξίωμα μέλους της οικογενείας του στο στρατό ή στα ανάκτορα.
Το γεγονός ότι η οικογένειά του ήταν εύπορη, του έδωσε τη δυνατότητα να αποκτήσει σπουδαία μόρφωση. Δεν έχουμε μαρτυρίες για το εάν σπούδασε σε κάποια σχολή. Σε επιστολή του ο ίδιος αναφέρει ότι υπήρξε αυτοδίδακτος. Παρά ταύτα, πρέπει να μαθήτευσε κοντά σε κάποιον δάσκαλο της εποχής του, όπως τον Γεώργιο Πλήθωνα Γεμιστό. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τη ρητορική, την τακτική, τη φιλοσοφία, τη θεολογία και τη νομική και εντρύφησε ιδιαίτερα στο έργο του Αριστοτέλη. Ήταν επίσης γνώστης της λατινικής γλώσσας. Σε νεαρή ηλικία, άνοιξε σχολή, έγραψε ελληνική γραμματική και μετέφρασε φιλοσοφικά έργα της Δύσης.
Είχε ιδιαίτερο δεσμό με το Μητροπολίτη Εφέσου Μάρκο τον Ευγενικό, του οποίο έγινε πνευματικό τέκνο και τον διαδέχτηκε στον αγώνα που εκείνος είχε ξεκινήσει κατά της Ένωσης των Εκκλησιών.
Γρήγορα απέκτησε φήμη, και διορίστηκε από τον Αυτοκράτορα Ιωάννη Η' Παλαιολόγο «Καθολικός Κριτής των Ρωμαίων» (δικαστικό αξίωμα) και «Καθολικός Σεκρετάριος του Βασιλέως». Με τα αξιώματα αυτά συνόδευσε τον Αυτοκράτορα στη Σύνοδο Φερράρας-Φλωρεντίας, ως συνεργάτης του Μητροπολίτου Νικαίας Βησσαρίονος, όπου συζητήθηκε η Ένωση των Εκκλησιών.
Το 1444 πέθανε ο Μάρκος ο Ευγενικός και ο Γεώργιος Σχολάριος τέθηκε επικεφαλής του αγώνα κατά της Ένωσης..... 


Πατέρες μας είναι για τον Σχολάριο οι αρχαίοι Έλληνες και εμείς απόγονοί τους. Όχι μόνον πνευματικοί, αλλά κυρίως φυσικοί και βιολογικοί απόγονοί τους. Γι’ αυτό άλλωστε και εμείς οι Έλληνες είμαστε μεταξύ μας ΟΛΟΙ ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ! Τόσο «ανθέλληνας» ήταν ο Σχολάριος και τόσο πολύ μισούσε την Ελλάδα και τον Ελληνισμό, ώστε να θεωρεί όλους τους Έλληνες απογόνους των φιλοσόφων και των ρητόρων…

Οι πατέρες ημών, Ελλήνων γάρ εσμεν παίδες, πολλώ πλείους ημών, και σοφώτεροι δε ουχ ημών μόνον, αλλά και σου και ει τις άλλος κοινωνεί σοι της δόξης, Πλάτων, Αριστοτέλης εκείνος, Πυθαγόρας, Αναξαγόρας, πολύς μεν φιλοσόφων εσμός, πολλά δε ρητόρων έθνη».

[Οι πατέρες μας, διότι είμαστε παιδιά Ελλήνων, ήταν πολύ καλλίτεροί μας και σοφώτεροι, αλλά όχι μόνον από εμάς, αλλά και από εσένα και από οποιανδήποτε άλλο που έχει τις ίδιες με σένα απόψεις. Ο Πλάτωνας, εκείνος ο σπουδαίος ο Αριστοτέλης, ο Πυθαγόρας, ο Αναξαγόρας, οι αμέτρητοι φιλόσοφοι και οι ατέλειωτες ομάδες των ρητόρων].


*
Γασμούλοι    Με την ονομασία Γασμούλοι φέρονταν τα άτομα - γόνοι που προέρχονταν από μικτούς γάμους μεταξύ Ελλήνων και Φράγκων - Ενετών, φαινόμενο που πρωτοεμφανίσθηκε στη περίοδο της Φραγκοκρατίας.
Ετυμολογικά η ονομασία αυτή προέρχεται εκ της γαλλικής gars, που φέρεται ως αρχαιότερος τύπος του σημερινού garçon, και από τη λατινική mulus, (garsmulus), όπου αρχικά στην Πελοπόννησο και κατ' επέκταση σ' ολόκληρη την Ελλάδα σημαίνει νόθος.
Παρά ταύτα στην στρατιωτική ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας οι Γασμούλοι φέρονται να συγκροτούσαν ειδικό στρατιωτικό σώμα που λεγόταν "Γασμουλικό" ή "Βασμουλικό" το οποίο και διακρίθηκε σε πολλούς αγώνες. Τέτοιο στρατιωτικό σώμα χρησιμοποίησε και ο Αυτοκράτορας Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος ακόμα και στο Βυζαντινό ναυτικό στην αναδιοργάνωσή του και επάνδρωσή του σε κωπηλάτες που παρέμειναν μέχρι τη διάλυση του αυτοκρατορικού στόλου που συνέβη το 1285. Κατά τις ιστορικές σημειώσεις του Ν. Γρηγορά, οι Γασμούλοι λόγω του απείθαρχου χαρακτήρα τους έπαιξαν σημαντικό ρόλο στις διάφορες εμφύλιες διαμάχες.
Μετά την κατάλυση της αυτοκρατορίας οι Γασμούλοι μεταβλήθηκαν σε υπηρέτες, αγρότες και κάποιοι εξ αυτών εξελίχθηκαν σε πειρατές.
Επί Ενετοκρατίας ανάλογη κατηγορία τέτοιων μιγάδων χρησιμοποιήθηκε και από το Δουκάτο του Αρχιπελάγους. Στη τοπική κυκλαδίτικη διάλεκτο ονομάζονταν "βασμούλοι" που χρησιμοποιούνταν ως ενδιάμεση τάξη μεταξύ ελευθέρων και δούλων. Χρησιμοποιούνταν δηλαδή σε διάφορες εργασίες - αγγαρείες τόσο στη ξηρά όσο και στη θάλασσα τις καλούμενες "βασμουλίες" χωρίς να έχουν το δικαίωμα απόκτησης περιουσίας τόσο οι ίδιοι όσο και οι απογόνοι τους.

Βιβλιογραφία
Γ.Φρατζής - Ν. Μπαρμπαρό Η Πόλης Εάλω
Michael Angold Βυζάντιο
Α. Α. Βασίλιεφ Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας

 Απόσπασμα από το έμμετρο έργο  
"ΙΣΤΟΡΙΕΣ και ΥΣΤΕΡΙΕΣ της ΙΣΤΟΡΙΑΣ  
Στίχοι - Κείμενα: Παναγιώτης Β. Ματαράγκας 
Επιμέλεια - Αποτύπωση: Κ. Γ. Ραπακούλια 

   Ιστορίες και Υστερίες της Ιστορίας   

1472, Εισπρακτική ο "Προκρούστης"

 



Φέτος ο Βασιλιάς Δανίας -Νορβηγίας, Α' Χριστιανός,
πάντρεψε την κορούλα του Μαργαρίτα,
                                              [και σαν μπαμπάς καλός,
έδωσε προίκα στον Ιάκωβο τον Τρίτο της Σκωτίας,
τα νησιά Σέτλαντ* και Όρκνεϊ*....                        
                      *Shetland *Orkney
                                          [στα βόρεια της Αγγλίας...

Η φουκαριάρα η νύφη δεν τον ήθελε,
                   [μα ο μπαμπάς αφέντης επέμενε μετά μανίας,
λόγω του άδειου ταμείου του, "αλλέως" λόγω αφραγκίας,
κι έτσι την έδωσε... στον ασχημάντρα
                          [μ' ευχή να ζήσουν ευτυχισμένα και καλά.

Στη προίκα και όσοι κατοικούσανε στα δυό νησιά,
χωρίς να τους ρωτήσουν βέβαια...
           [για τους αρχ-ό-ντους αυτά 'ναι γράμματα ψιλά,
όπως των τραπεζών τα "γράμματα" τα ύπουλα,
      [τα ψιλά, σε δάνεια-κάρτες όπου ουδείς διαβάζει αυτά !

Κάποιοι δρακουλόψυχοι βεβαίως, εκ των οποίων
κι αυτοί οι νεο-ιδιοκτήτες των κόκκινων δανείων,
μελετούν επισταμένως....... πολύ προσεκτικά,
αυτών των "ναών του χρήματος"
                              [τα γραμματάκια τα μικρά...
κι ενώ το σταυρό τους κάνουνε,
                              [με το άλλο χέρι, τη θηλειά
με τις εισπρακτικές την ετοιμάζουνε μεθοδικά.

Αν να μάθεις θές ποιος φταίει για όλα αυτά,
διάβασε πολύ προσεκτικά
                                       [την παρακάτω τη σειρά,                             
όπου...θαρσούντως, θαρσαλέως κι ευθαρσώς
         [σου λέω: "ου γκαγκαμπουμ ντιριλί γκαγκά".




Μιά και η κουβέντα,
               [περι τραπεζο-αδηφαγίας
της σύγχρονης αυτής τοκογλυφίας,
με είκοσι τις εκατό τόκο,
                            [στις κάρτες,
της Βενετίας τις γόνδολες,
                             [και βάρκες,
θάφηνε ο Σάιλοκ*, και τρεχάλα,
θαρχόταν εδώ,
           [κραδαίνοντας κουτάλα.


Μα παρασύρθηκα,
             [με το τοκο-φαγοπότι αυτό,
και ξέχασα κάτι άλλο περί Ιταλίας,
                            [που ήθελα να πω....

Στη Σιέννα της Τοσκάνης ετούτη τη χρονιά,
ιδρύθηκε η πρώτη τράπεζα στη γη,
        [και φέρει ακόμη το όνομα από παλιά,
η Μπάνκα Μόντι ντέι Πάσκι ντι Σιένα*                            *Banca Monte dei Paschi di Siena
και οι μιμητές της, οι άλλες τράπεζες,
                      [σ' όλους μα και σε μένα,
τα δάνεια που δίνουν,
         [πίσω τα θέλουν διπλασιασμένα,
ενίοτε ξεδιάντροπα δεκαπλασιασμένα,
και όπως και νάχει,
                [πάντοτε παραφουσκωμένα.

Αν δεν πληρώσεις λόγω μιας κρίσης επελθούσης,
επιστρατεύται ο...
                 [ιδιωτικο-εισπρακτικός Προκρούστης,
που αφού αυτός με απειλές σε εξουθενώσει,
το τελεσίγραφο για τον πλειστηριασμό,
                                          [θε να σου δώσει,
με αποτέλεσμα,
             [σε μία δίνη να στροβιλίζεσαι,
ψυχοσωματικά βεβαίως να διαλύεσαι,
και από πάνω κάποιοι να λεν
                   ["ίσως... κάναμε και κάποια λάθη"
μα, μην οργίζεσαι,
                      [για όλα που τραβάς τα πάθη !"

______________________________________________

                       για τη συνέχεια του έργου "ΙΣΤΟΡΙΕΣ & ΥΣΤΕΡΙΕΣ της ΙΣΤΟΡΙΑΣ" πατήστε ΕΔΩ
       
  ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ   

*Monte dei Paschi di Siena)     Ιδρύθηκε το 1472 από τον δικαστή του κράτους της πόλης της Σιένα, Ιταλία, και λειτουργεί από τότε. Το 1995 η τράπεζα (Monte dei Paschi di Siena) μετατράπηκε από μια δημόσια επιχείρηση σε εταιρεία περιορισμένης ευθύνης (Banca Monte dei Paschi di Siena).
Σήμερα Banca MPS έχει περίπου 2.100 καταστήματα, 26.000 υπαλλήλους και 4,5 εκατομμύρια πελάτες στην Ιταλία, καθώς και τα υποκαταστήματα και τις επιχειρήσεις στο εξωτερικό. Μια θυγατρική, MPS Capital Services, χειρίζεται την εταιρική και επενδυτική τραπεζική.
Ο μεγαλύτερος μέτοχος της Banca MPS ήταν το Fondazione Monte dei Paschi di Siena πριν από το πακέτο διάσωσης το 2013.

*Σάιλοκ     Ο Έμπορος της Βενετίας είναι ένα από τα πιο γνωστά έργα του Ουίλιαμ Σαίξπηρ. Υπολογίζεται ότι γράφτηκε μεταξύ 1594 και 1597. Αν και ανήκει στις "κωμωδίες" του Σαίξπηρ, έγινε πιο γνωστό για τις δραματικές του σκηνές, όπως η σκηνή στο δικαστήριο, αλλά και για τη σκιαγράφηση του χαρακτήρα του Εβραίου Σάιλοκ, που θέτει ερωτήματα αντισημιτισμού.
Η δραματική κορύφωση του έργου πραγματοποείται στο δικαστήριο του Δόγη της Βενετίας. Ο τοκογλύφος επιμένει κι απαιτεί μια λίβρα σάρκας από τον έμπορο.

*Προκρούστης   Στην ελληνική μυθολογία, ο Προκρούστης (ή Πολυπήμων) ήταν μυθικός ληστής της Αθήνας. Το λημέρι του ήταν στην περιοχή Δαφνί στο Χαϊδάρι. Προσκαλούσε κάθε διαβάτη να ξαπλώσει σε ένα σιδερένιο κρεβάτι, γνωστό ως Προκρούστειος κλίνη. Αν το θύμα ήταν ψηλό κι εξείχε από το κρεβάτι, ο Προκρούστης έκοβε το περίσσιο τμήμα του σώματός του. Αντιθέτως, αν το θύμα ήταν πιο κοντό, τότε τραβούσε τα άκρα του μέχρι να φτάσουν στο μήκος του κρεβατιού.
Ο Προκρούστης συνέχιζε την αιματηρή δράση του μέχρι που τον συνάντησε ο Θησέας στο δρόμο του από την Τροιζήνα για την Αθήνα. Όντας πολύ δυνατός, κατάφερε να εξουδετερώσει τον Προκρούστη και να τον τοποθετήσει στο ίδιο του το κρεβάτι. Επειδή αποδείχθηκε μεγαλύτερος, ο Θησέας του έκοψε το κεφάλι και τα πόδια, που περίσσευαν.
 Απόσπασμα από το έμμετρο έργο  
"ΙΣΤΟΡΙΕΣ και ΥΣΤΕΡΙΕΣ της ΙΣΤΟΡΙΑΣ  
Στίχοι - Κείμενα: Παναγιώτης Β. Ματαράγκας 
Επιμέλεια - Αποτύπωση: Κ. Γ. Ραπακούλια 

   Ιστορίες και Υστερίες της Ιστορίας   

Χωρίς... καλάμι



    Δεν είμαι συγγραφέας,

                            [μήτε και ποιητής,
    είμαι ένας εκδρομέας

                              [ένας περιηγητής
    και για κάποια ανεξήγητη,

                       [ίσως γονιδιακή αιτία
    διαπίστωσα πως γράφω 

                          [με σχετική ευκολία
    διάφορες ιστορίες...

                          [σε ομοιοκαταληξία
    και ότι αυτό με διασκεδάζει.

    Καθόλου δεν με νοιάζει,
    με τα συνήθη ποιήματα

       [αν διόλου δεν σου μοιάζει
    κάθε ιστορία απ' τα γραπτά μου.


    Επίσης δηλώνω

               [πως "είμαι στα καλά μου"...
    με τίποτα δεν κάνω τον ιστορικό,
    και το καλάμι του ξερόλα

                                [εγώ δεν καβαλώ.

            Όμως αν πεις ότι οι γνώσεις
                        [οι δικές μου είναι φτωχές 
            και για τέτοια θέματα 
                [να καταπιάνομαι, όχι αρκετές,      
            κάλλιστα μπορείς, "αλήθειες" 
                                 [να πάρεις από πηγές,
            γραβατωμένων ιστορικών,    
                              [κι ''αλάθητων'' ακαδημαϊκών,
            στο πλείστο βολεμένων
                [ψιλο-χοντρο-λογοκριμένων "ειδικών"                                                                       
            με κείμενα ελλιπών αναφορών
                                     [και εμφανών περικοπών...
            που βγάζουν μάτι φίλε μου, 
                                [ενώ ο εκάστοτε λαοαπατεών,
            θρασύτατα εκπαραθύρωσε,
                [διαστρέβλωσε, της ιστορίας γεγονότα                                                   
            που τα αφαίρεσε... όπως στη πόκα
                      [που μισοζούλα τραβούν γκανιότα!*            *βιδάνιο, προμήθεια, (γαλλ. cagnotte)
           
    Ίσως με πεις ρομαντικό...
                  [παρ' όλα αυτά το προσπαθώ,        
    σ' αχαρτογράφητα νερά
                        [δίχως βυθόμετρο να μπω.
    __________________________

 
* Οι "Σκέψεις... λεύτερες πολιορκημένες" είναι το 2ο μέρος της τριλογίας  
''ιστορίες & υστερίες της Ιστορίας'', και αναφέρεται στα χρόνια 1821 - 1938. 
Συνεργάστηκαν οι Π. Β. Ματαράγκας και Κ. Γ. Ραπακούλια 

Οι αναρτήσεις δημοσιεύονται και στην αντίστοιχη σελίδα του blog στο facebook εδώ


 σκέψεις..λεύτερες 
   πολιορκημένες  

1471, Προίκες και κληρονομιές



   1471 Ταγγέρη


Οι Πορτογάλοι μεγαλώνουν την αυτοκρατορία τους
                                                      [με εδάφη που αρπάζουνε ένα-ένα,

και την Ταγγέρη, την αρχαία των Καρχηδόνιων αποικία 
                                                         [προσθέτουν φέτος "εν έτει 1471".
 

Την πόλη έχτισε ο Σύφαξ, μας λέει η βερβερική μυθολογία,
                                                                            [ο γυιός του Ηρακλή, 
και της θεάς Τίγγηδας*, της συζύγου του ήρωα Ανταίου,                                             *Tingis 
                                                        [που του Ποσειδώνα
ήταν παιδί,
απ' όταν "συνευρέθη" ο μπερμπάντης θαλασσινός θεός, στα νιάτα του,

                                                                                 [με την ίδια ρε φίλε μου τη Γη,
κι αφού μεγάλωσε ο προνομιούχος γόνος,
                                                                     [τον διόρισε να βασιλεύει στη Λιβύη.

Ακόμα κάπου εκεί κοντά, υπάρχει του Δωριέα ήρωα η σπηλιά,
που ως σήμερα τα πούλμαν φτάνουν με τους τουρίστες στη σειρά,
να δουν που κοιμήθηκε ο Ηρακλής, πριν τον πασίγνωστό του άθλο...


Πρόσφατα μάλιστα γυρίστηκε και ταινία για τον κινηματογράφο.


 

     Με τρόπο γλαφυρό διδάσκει κι αυτή η ιστορία,
       πόσο άσκοπη και περιττή είν' μία αιματοχυσία,
       όπως η συγκεκριμένη για την Ταγγέρη εκείνο τον καιρό,
       αφού σε λίγο, από τους νικητές,
                                            [η πόλη, για δώρο"πήγε" σε γαμπρό,
       στον Κάρολο ΙΙ*, και θάλεγα πως πήγε τζάμπα         *H.M. Charles II King of England,                γιατί του την εδώσαν, "πακέτο προίκα"
                                    [με την πριγκίπισα Μπραγκάντζα*.           *Catherine of Braganza

      Με γάμους οικονομικών συμφερόντων
                                               [και με κουμπαριές
       γίνονταν τότε της εξουσίας οι "δουλειές",
       και χώρες ολόκληρες,
                                  [με τους δουλευτές,
       τους αγρότες-είλωτες, ή κάπως έτσι,
       εύκολα δίνανε προικα-πεσκέσι,
       οι άρχοντες οι "γαλαζοαιμ-ά-τοι"...

       Εντύπωση να μη σου κάνει, 
                     [αφού και τώρα οι κουστουμάτοι,
       τα σύνορα....
                       [όποτε θένε αλλάζουν,
       φιμώνοντας φωνές σ' οθόνες,
                         [να μην τους κράζουν....

Σημείωση :

Απ' την Ταγγέρη,
                        [την μυστηριακή αρχαία πόλη,
πολλοί δημιουργοί εμπνεύστηκαν,
                               [και πιότεροι ονειροπόλοι,
όπως οι ζωγράφοι Ματίς* και Ντελακρουά*,                    *Matish, Delacroix,
ο λογοτέχνης φιλόσοφος Μπέκετ,                                        *Beckett, 
          [και άλλοι, με ανεκτίμητη προσφορά, 
σαν τους Ζενέ,* και Τρούμαν Καπότε*                               *Zan Zene, Truman Capote
                             [τους κορυφαίους συγγραφείς, 
ή ακόμα τον σκηνοθέτη Μπερτολούτσι*,                           *Bernardo Bertolucci
                    [που ίσως να τους λέγαμε και "βίπς"...            *VIP, Very Important Person  
τώρα, στην υπερβολή της Νέας μας Εποχής !

___________________________________________________                                      

   1471  Δανία

              Έργο του Bernt Notke, για τη νίκη του Στούρε* στη Μάχη του Μπρούνκεμπεργκ στη Στοκχόλμη.



     Αυτοί οι βόρειοι... οι Βίκινγκς δηλαδή,
        οι Δανοί, οι Σουηδοί κι οι Νορβηγοί,
        μας κάνουν όλους να απορούμε
        καθώς το.... "μαζί δεν κάνουμε,
        και χώρια δεν μπορούμε",
        έχει μια εξαιρετική, μια συνεχή εφαρμογή,
        για αιώνες πάμπολλους εκεί.


       Ενώνονται, έχοντας "κοινό" έναν βασιλιά...
       φαγώνονται... "χωρίζουνε" λίγο μετά,
       και... πάλι μονιάζουν, μα όχι για πολύ ξανά...
       Νά, νέοι πόλεμοι εμφύλιοι στη σειρά.

      Έτσι, όπως τα λέω... και τούτη τη χρονιά,
       η Νορβηγία κι η Δανία κολεγιά,
       έχοντας "κοινό" τον Χριστιανό τον Α' βασιλιά,
       με σφοδρότητα χτυπάνε τη Σουηδία,
       να πάρει ο άνακτας με τη βία,
       τη χώρα και την εξουσία.

       Μα τούσπασε ο τσαμπουκάς,
       καθώς ο Στεν Στούρε,
                               [ο Σουηδός αντιβασιλιάς,
       στη Μάχη του Μπρούνκεμπεργκ στη Στοκχόλμη,
       τον λιάνισε .... κι ο Χριστιανός ο Α'
                                                                [τρέχει ακόμη !





                                      ΙΣΧΥΣ ΜΟΥ Η ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΛΑΟΥ
                                                                             
Απόγονος του Χριστιανού του Α'
                                   [ήτανε και ο δικός μας,
που αποζημίωση δραχμο-δισεκατομμύρια....
                                               [πήρε απ' το λαό μας..

       "Σε είδα πρόσφατα Κώστα μου στη τιβή,
        γέρο και άρρωστο και σε λυπήθηκα πολύ,
        γιατί το '52 στα "Ανάβρυτα"
                               [ίσως να σ'  είχα συμμαθητή,
        αν δεν με κόβανε, όχι απ' τους βαθμούς,
               [μα προφανώς διότι της πλέμπας ήμουν παιδί...

       Επίσης τον όρκο μου τον φωνακτό δεν τον ξεχνάω,
                      [στο κέντρο "Παλάσκας"* που είχα ορκιστεί,
        πίστη σε σένα, και στο Σύνταγμα,
                                            [και που τον τήρησα ασυζητητί...

       Αλλά, ρε Κώστα μου παρακολουθώντας,
                                           [με αγάπη, τη δική σου διαδρομή,
       καθώς κι οι δύο τον ίδιο χρόνο ήρθαμε στη ζωή,
       ό,τι στο δρόμο σου με πείραξε πολύ,
                                     [λυπάμαι μα πρέπει να τ' αναφέρω,
       και τ' ότι η αλήθεια είν' πικρή,
                                                    [πολύ καλά το ξέρω...

       Δεν θα αναφερθώ καθόλου στο '63,
                                        [σ' εκείνη τη διαμάχη την Ιουλιανή,
       θα θεωρήσω με επιείκεια πως ήσουν ακόμη,
                                           [ένα "εικοσιτετράχρονο" παιδί,
       άσχετο βέβαια αν ο Μωάμεθ Β΄ στα εικοσιένα,
                                            [κατέκτησε όλη τη Βαλκανική,
       ή για εγκλήματα τους καταδικάστηκαν,
                                                [στα είκοσί τους πολλοί Ναζί....

       Βλέπεις σε κάλυψα σ' αυτό γιατί ψωμί κι αλάτι,
                        [που λέει ο λόγος φάγαμε μαζί και σ' αγαπώ,
       αλλά για τ' άλλα που ήσουν ώριμος,
                                         [αν θα τα κρύψω θα εκτεθώ...

      Έτσι χαρτί και καλαμάρι, όλα τα γράφω,
                                  [σ' αυτή την εργασία μου τη μυστήρια,
       κι αρχίζω τότε που έσυρες στα Ευρωπαϊκά τα δικαστήρια,
       αλύπητα ρε κληρούχα τον "ίδιο τον λαό σου".

      Το εξήντα, που πήγα για θητεία,
                               [με όρκισαν πιστό δικό σου,
        και εκ του όρκου είμαι ακόμη δεσμευμένος,
        μα αναρωτιέμαι τώρα, πάλι και πάλι ο καημένος :

                    Είπες πως το τεράστιο κτηματο- σπιτο-παλάτι,
                    δεν στόδιναν γιατί οι αντίπαλοί σου σε είχαν άχτι,
                    μα τα λεφτά τα πήρες από τη σύνταξή μου εμένα,
                    σου τάδωσαν από τα δανεικά,
                                              [αυτοί με τον καμπτόμενο  αυχένα,
                    που πήρανε τα λεφτά παρακαλώντας
                                                               [για να στα δώσουν,
                    κι όπως με άλλα τους κουβαρνταλίκια,
                                                     [στο τέλος να μας κατα-χρεώσουν.....

                    Τα δισεκατομμύρια που διεκδίκησες,
                                                [τα είσπραξες  ...από μπατίρια....
                    και όπως ξανάπα αφού μας πήγες στα δικαστήρια....

                  Μία αγάπη πολύ μυστήρια,
                                                 [είχες για μένανε τον πιστό σου,
                     και για το λαό που ισχύς σου ήτανε....                              
                                                 [όπως το έγραφε ο θυρεός σου..

       Μα εκείνο που με πείραξε πιο πολύ,
        ήταν του παλατιού,
                              [η "άγνωστη" οικοσκευή,
        που έφυγε εν κρυπτώ,
                          [στη ζούλα που λέμε, στα κρυφά...
            
        Έξη κοντέινερ φύγανε, βαριά-βαριά,
        (και φορτωθήκαν σε καράβι στον Πειραιά),
        αγνώστου σε μένα περιεχομένου,
        (του απορούντος φτωχοποιημένου)..

        Μετά καιρό 'μως στις ειδήσεις,
        σε εκ Λονδίνου ανταποκρίσεις
        λέγαν στου Σόθμπις πουλούσαν κάποια,
        αγνώστου προέλευσης,
                                       [πανάκριβα κομμάτια.

Άστα να πάνε "στα κομμάτια"
                                         [και στην ευχή,
εγώ κρατάω εκείνη τη στιγμή,
που απ' του αρματαγωγού την κουπαστή,
άρχων τ' αγήματος με το σπαθί,
σου απηύθυνα ζητωκραυγή,
                          [ως είθισται για χαιρετισμό...

Πρέπει να ομολογήσω εδώ,
πως πλέον στα εβδομηνταοκτώ,
με την Αλτσχάιμερ που κουβαλώ,
κίνδυνο βλέπω ορατό,
       [ναν' παραμύθια ότι κι αν πω,
κάποιο σενάριο φανταστικό,
και είναι φαινόμενο συχνό,
στον ύπνο μου,
          [να 'ρχεται μία στροφή,
του Ελευθερίου* του ποιητή,                                    *Μάνος Ελευθερίου
με του Μαρκόπουλου τη μουσική*                          *Μαλαματένια λόγια
πώς παίζουν στα ζάρια διάφορα,
                                        [οι αργυραμοιβοί....

Από το καμουφλαρισμένο,
                       [γεμάτο φόβο τραγούδι αυτό,
εμπνεύστηκα κι αυτό το φανταστικό μου
                                                             [κατεβατό.
  

          Υστερόγραφο

Οι έφεδροι δεν έχουνε ποτέ,
                         [όπως οι μόνιμοι, σπαθί,
και του Υπάρχου στ' αρματαγωγό
                 [ήταν το μόνο πούχε βρεθεί,
έτσι σε μένα, για τον χαιρετισμό,
Απόδοση τιμών στο ναυτικό με σπαθί και λευκό γάντι. 

                            [του άνακτα, είχε δοθεί..

Άσπρα γάντια δεν υπήρχαν πουθενά,
και είπα προς στιγμήν,
                                [την γλύτωσα παιδιά...

Μούπαν βάλε στο χέρι άσπρη κάλτσα,
δεν την γλυτώνεις, τα κόλπα άστα,
δεν θα φανεί πως είναι κάλτσα από μακριά,
και δε βαριέσαι "τι κάλτσα λευκή,
                                         [και τι γάντια λευκά.



Αυτά συνέβησαν το εξήντα δύο,
που υπηρετούσα στο γκρί το πλοίο,
των τάνκς το αρματαγωγό,
που κουβαλούσαμε να σε χαρώ,           
κρις κράφτ και κόττερα των βασιλέων,
            [από τ' ανάκτορον του Μον ρεπό*...

Θυμάμαι τον ναύκληρο τον χοντρό,
ξεπατωμένο από το φορτο- κουβαλητό,
να απορεί, να λέει : "Ρε ερωτώ,
έτυχα εγώ τιμής μεγάλης,
ή του άνακτα είμαι χαμάλης ? "

Ίσως παραίσθηση,
                         [να ήτανε όλο αυτό,
και όπως ξανάπα,
                   [από Αλτσχάιμερ καλά κρατώ !!
________________________________________________________


* Μάχη του Μπρούνκεμπεργκ, Στοκχόλμη, ο αντιβασιλέας της Σουηδίας, Στεν Στούρε ο Πρεσβύτερος, με τη βοήθεια αγροτών και μεταλλωρύχων, αποκρούει την επίθεση του βασιλιά Χριστιανού Α' της Δανίας.

 * Χριστιανός Α΄ της Δανίας, Η Σουηδία εξέλεξε στις 20 Ιουνίου 1448 τον Κάρολο Η΄ ως Βασιλιά της. Η Νορβηγία βρέθηκε τότε στο δίλημμα της επιλογής μεταξύ μιας ένωσης με τη Σουηδία ή τη Δανία, ή με την εκλογή ξεχωριστού Βασιλιά. Η τελευταία επιλογή γρήγορα απορρίφθηκε, και μια διαμάχη εξουσίας ακολούθησε ανάμεσα στους υποστηρικτές του Χριστιανού της Δανίας και του Καρόλου της Σουηδίας. Το νορβηγικό βασιλικό συμβούλιο ήταν επίσης διχασμένο. 
- Τον Φεβρουάριο του 1449 ένα μέρος του συμβουλίου τάχθηκε υπέρ του Καρόλου, όμως στις 15 Ιουνίου του ίδιου έτους μια διαφορετική ομάδα του συμβουλίου υπέβαλε την υποτέλειά της στον Χριστιανό. 
- Στις 20 Νοεμβρίου ο Κάρολος στέφθηκε Βασιλιάς της Νορβηγίας στο Τρόντχαϊμ. Ωστόσο, η σουηδική αριστοκρατία πήρε μέτρα για να αποφευχθεί ο πόλεμος με τη Δανία. 
- Τον Ιούνιο του 1450 το σουηδικό βασιλικό συμβούλιο ανάγκασε τον Κάρολο να αποκηρύξει την αξίωσή του για τη Νορβηγία υπέρ του Χριστιανού. 
- Το καλοκαίρι του 1450 ο Χριστιανός έφθασε στη Νορβηγία, με συνοδεία μεγάλου στόλου, και στις 2 Αυγούστου στέφθηκε Βασιλιάς της Νορβηγίας στο Τρόντχαϊμ. 
- Στις 29 Αυγούστου υπεγράφη μια συνθήκη ένωσης της Δανίας και της Νορβηγίας στο Μπέργκεν. Η συνθήκη όριζε ότι η Δανία και η Νορβηγία θα είχαν τον ίδιο Βασιλιά στο διηνεκές.
 

Ο Χριστιανός το 1457 εξελέγει Βασιλιάς και της Σουηδίας, στη θέση του Καρόλου, αναβιώνοντας έτσι εκ νέου την Ένωση του Κάλμαρ. Ωστόσο η Σουηδία παραμένει ασταθής και διχασμένη από φατρίες... και η βασιλεία του τελειώνει το 1464... Ανακαλείται πάλι ο αντιπαθής Κάρολος για Βασιλιάς της Σουηδίας αλλά πολύ γρήγορα θα σταλεί για δεύτερη φορά στην εξορία, απ' όπου θα ξαναανακληθεί και πάλι για την τρίτης θητείας του ως Βασιλιάς, αλλά θα πεθάνει κατά τη διάρκεια της.
Η τελική προσπάθεια του Χριστιανού να ανακτήσει τη Σουηδία, τον Οκτώβριο του 1471, κατέληξε σε μαζική στρατιωτική αποτυχία του έξω από τη Στοκχόλμη. Ο Χριστιανός διατήρησε τη διεκδίκησή του έναντι της Σουηδίας μέχρι το θάνατό του το 1481 στις 21 Μαΐου, στην Κοπεγχάγη, σε ηλικία 55 ετών.
Ενταφιάστηκε στον Καθεδρικό Ναό του Ροσκίλντε. 
Οι απόγονοι του Χριστιανού παραμένουν ακόμα και σήμερα στην εξουσία της Δανίας, ενώ κατείχαν τον έλεγχο της Νορβηγίας μέχρι το 1814, και ξανά από το 1905 έως σήμερα.


* Μον Ρεπό: Ξεκίνησε να κτίζεται το 1828 κατά τα πρότυπα του νεοκλασικισμού, με σχέδια και επίβλεψη του Άγγλου αρχιτέκτονα σερ Γεωργίου Ουίτμορ (Sir George Whitmore), ο οποίος ήταν ο αρχιτέκτονας των ανακτόρων των αγίων Μιχαήλ και Γεωργίου στην μεγάλη πλατεία της Κέρκυρας, την Σπιανάδα, καθώς και του πολικού μηχανικού J. Harper. Παραδόθηκε το 1831.  
Βρίσκεται στην περιοχή Κανόνι, στην έκταση όπου σύμφωνα με τον Θουκυδίδη τοποθετούνταν η Παλαιόπολη. Έχει συνολική έκταση 258 στρέμματα και καλύπτεται από πλούσια βλάστηση.  
 Για το χατίρι της αγαπημένης του, πανέμορφης Νίνας Παλατιανού, που ονειρευόταν να ζήσει σε ένα μικρό παλάτι στην εξοχή, ο sir Frederick , ο Άγγλος Αρμοστής της Κέρκυρας Frederic Adam, έπεισε τη Γερουσία να παραχωρήσει το κτήμα του Αγίου Παντελεήμονα για θερινή κατοικία των Αρμοστών. Το 1832 όμως που διορίζεται Κυβερνήτης των Ινδιών, ο λόρδος Adam φεύγει μαζί με τη Νίνα και με τη θετή τους κόρη, τη λογία Μαργαρίτα Albana Μηνιάτη.

Το 1833 μεταφέρθηκε στην Έπαυλη η Σχολή Καλών Τεχνών με διευθυντή τον Κερκυραίο γλύπτη Παύλο Προσαλέντη και το 1834 στο αγρόκτημα της έπαυλης λειτούργησαν δημόσιοι κήποι. Το 1840 επί αρμοστείας του λόρδου Howard Duglas μεταφέρθηκε εκεί το Ιεροσπουδαστήριο, όπου και έμεινε δύο χρόνια. 



Μετά την προσχώρηση των Επτανήσων στην Ελλάδα το1864, παραδόθηκε στον βασιλιά Γεώργιο τον Α', ο οποίος το ονόμασε Mon Repos. Έκτοτε χρησιμοποιήθηκε από τη βασιλική οικογένεια μέχρι την εκθρόνισή της.

Η απόλαυση των Ελλήνων εστεμμένων θα διακοπεί κατά το διάστημα του πολέμου και της κατοχής της Ελλάδας από τους Γερμανοϊταλούς και το παλάτι του Μον Ρεπό θα χρησιμοποιεί ο Ιταλός πολιτικός διοικητής των Ιονίων νήσων, Piero Parini σαν θερινή κατοικία. Με την απελευθέρωση οι Ελληνες βασιλείς θα χρησιμοποιούν και πάλι το παλάτι και το κτήμα σαν θερινή κατοικία μέχρι το 1967 που θα εκδιωχθούν από την Ελλάδα. 


Ο τέως το διεκδικεί για δικό του. 
Το 1974 με τη μεταπολίτευση το παλάτι αλλά και το κτήμα θα δοθούν στο Δήμο της Κέρκυρας, αλλά τότε θα αρχίσει μια νέα περιπέτεια καθώς ο Κωνσταντίνος Γλίξμπουργκ θα τα διεκδικήσει σαν δική του προσωπική περιουσία. Αυτή η δικαστική διαμάχη θα διαρκέσει μέχρι το 1991 οπότε η ελληνική δικαιοσύνη θα αποφασίσει ότι το Μον Ρεπό ανήκει στον λαό της Κέρκυρας.

Οι αρχαιότητες του Μον Ρεπό 
Στο κτήμα του Μον Ρεπό, εκτός από το παλάτι, βρίσκονται και τα ερείπια σημαντικών αρχαιοτήτων. Η περιοχή αυτή, σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα αποτελούσε το κέντρο της Παλαιόπολης. Η αρχαία πόλη εκτείνονταν από την περιοχή του Ανεμόμυλου ως το Κανόνι και περιλάμβανε δύο λιμάνια. Το λιμάνι του Αλκίνοου και το Υλλαϊκό λιμάνι.
Οι σημαντικότερες αρχαιότητες της Παλαιόπολης που μπορεί να δει ο επισκέπτης είναι: τα ερείπια της πεντάκλιτης βασιλικής της Αγίας Κέρκυρας, που χρονολογούνται από τις αρχές του 5ου αιώνα και λέγεται ότι οικοδομήθηκε πάνω στα θεμέλια του ρωμαϊκού ωδείου. 

Στην είσοδο σώζονται οι δυο ραβδωτές κολόνες Κορινθιακού ρυθμού. Παρ' όλες τις καταστροφές που υπέστη ο ναός στο ρου της ιστορίας, σώζονται αρκετά μέρη του και κυρίως πολλά γλυπτά και τα ψηφιδωτά δάπεδα.

Στην περιοχή της Παλαιόπολης βρίσκεται και ο καλύτερα σωζόμενος αρχαίος ναός της Κέρκυρας. Είναι ένας μικρός δωρικός ναός που χρονολογείται από τον 6ο π.Χ. αιώνα και αποτελείται από 11 μονόλιθους κίονες. Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, ο ναός αυτός ήταν αφιερωμένος στον Ποσειδώνα. 


Οι αρχαιολόγοι όμως, πιστεύουν ότι ήταν αφιερωμένος στον Ασκληπιό ή στον Απόλλωνα.
Ο μεγαλύτερος ναός της αρχαίας Κέρκυρας, όπως φαίνεται από τα ερείπιά του ήταν αυτός της Ηρας που βρίσκεται στα δεξιά του ανακτόρου. Δυστυχώς όμως έχει υποστεί μεγάλες φθορές.



   Το Μον Ρεπό





 


 Απόσπασμα από το έμμετρο έργο  
"ΙΣΤΟΡΙΕΣ και ΥΣΤΕΡΙΕΣ της ΙΣΤΟΡΙΑΣ  
Στίχοι - Κείμενα: Παναγιώτης Β. Ματαράγκας 
Επιμέλεια - Αποτύπωση: Κ. Γ. Ραπακούλια 

   Ιστορίες και Υστερίες της Ιστορίας