1504, Γλυπτά του Παρθενώνα... όχι Μάρμαρα του Έλγιν

 

1504  

Όταν διάβασα πως απεβίωσε και μαζί
                              [την πληροφορία για τη δωρεά αυτή,
εντυπωσιάστηκα από την πράξη
         [του θανόντος Στεφάνου Γ' της Μολδαβίας γιατί, 
ήταν τα χρόνια που μας αρπάζαν
                             [ξεδιάντροπα οι Ευρωπαίοι το κάθε τί
που συνδεόταν με την ιστορία μας,
             [και κυριολεκτικά, τη γη μας, κάναν ένα γιαπί,
σπάζοντας ναούς και κτίσματα, αρπάζοντας 
                                [από αγάλματα έως πέτρες από εκεί.

Ίσως αν κάθε συντοπίτης Έλληνας, φρόντιζε 
              [τού ιστορικού Σιμόπουλου βιβλίο, να διαβάσει,
δυσάρεστη θα έκανε διαπίστωση αυτός,
         [κι όλο το έθνος... πόσα από αρχαία του έχει χάσει,
από μία απερίγραπτη σε θράσος κλοπή,
                            [πρωτοφανή σε σύλληψη και κολοσσιαία
σε μέγεθος, δυστυχώς ή ευτυχώς, δεν ξέρω
                   [αλήθεια  το σωστό... έχουμε πολύ μικρή ιδέα.  

Έστω ότι κάποτε δίνανε πίσω τα γλυπτά μας, 
                                   [κι όχι μάρμαρα... τα πολυσυζητημένα,

με την πράξη τους, οι κατέχοντες, κανένα αναγνώστη

                  [του βιβλίου δεν θα ικανοποιούσανε, ούτε 'μένα, 
αφού, απειροελάχιστη, θα είναι μία σταγόνα,

                      [μέσα σε ένα ωκεανό από βούτα και αρπαχτή,
που η λογική σου αρνείται να επεξεργαστεί
                 [την ντοκουμενταρισμένη λεπτομερή περιγραφή.

Χορό κάνουν οι θύμισες σελίδων που περιγράφουν

                                            [αλήθεια, τί να πρωτομεταφέρω...

Μια γεύση να σου δώσω, διασκεύασα ποιητικά,
        [αν και με τους στίχους μου, μπορεί οδύνη θα σας φέρω:                                              

"Τουρκοκρατία και τα μοναδικά
               [αρχαιολογικά μας απομεινάρια αφανίζονται,
καθώς όλοι οι ταξιδιώτες κυρίως 
                                   [Ευρωπαίοι μοιάζει να ηδονίζονται, 

αρπάζοντας ό,τι έργο τέχνης, αφήσαν...
                           [... δεν αφήσαν, οι πρόγονοι οι δικοί μας,

σαφώς εκμεταλλευόμενοι την πολλών αιώνων, 

                           [εκ των βαρβαρο-οθωμανών, κατοχή μας.

Ουδείς Φράγκος περιηγητής, διπλωμάτης,
                    [εξ επαγγέλματος τυχοδιώκτης ή απεσταλμένος
διήλθε εξ Ελλάδος χωρίς να καταστρέψει,
       [αρπάξει ή αποκομίσει κάτι αρχαίο, θα έλεγες με μένος.

Αξιωματούχοι, πρεσβευτές, πρόξενοι μα και έμποροι, 
           [όλοι αρχαιοκάπηλοι, σε τρόπους κλοπής, σικάτους κι "ωραίους" !

συναγωνίζονται... κεφαλές αγαλμάτων, αρχαία χειρόγραφα,
                                [νομίσματα, πουλιούνται χρυσάφι στους Ευρωπαίους,

στους μετά είκοσι αιώνες, νεοφώτιστους, που τα παλάτια τους
                                                  [στολίζουν, θεωρώντας εαυτούς σπουδαίους,
γιατί αιχμαλώτισαν τη πέτρα που ίσως ποτίστηκε από την αύρα του
                                           [ή που την πάτησε ή την ακούμπησε ο Σωκράτης,
ή ο Πλάτωνας, ή ο Φειδίας, ή ο Πυθαγόρας, ή ο Θαλής

                            [ή ο θεμελιωτής της ορθολογικής ιατρικής, ο Ιπποκράτης."

Όσοι επισκέφτηκαν την Ελλάδα και γραπτές άφησαν 

                                       [τις εντυπώσεις τους, την εποχή εκείνη περιηγητές, 

αναφέρονται στο χρονικό τους, πως, των αρπαγών ήταν

                                             [ιδιαίτερα Άγγλοι και Γάλλοι, οι πρωταγωνιστές,

όμως αφού είμαι εταίρος με αυτούς, στην Ευρωπαϊκή Ένωση ντε,

                                    [δεν μου επιτρέπεται... να τους πλακώσω στις βρισιές.

 

Μα δεν πειράζει, φρόντισε άλλος να τους περιποιηθεί,

                          [ο Άγγλος Λόρδος Βύρων, που αγανάκτησε κι αυτός μαθές.

                Η θεά Αθηνά λέει το παράπονό της στο Βύρωνα

                το ποίημα έχει τίτλο "Η Κατάρα της Αθηνάς".

 
                Απ’ του Τούρκου τη μανία γλίτωσα και του Βανδάλου,
                μα η χώρα σου έναν κλέφτη μου ’χει στείλει πιο μεγάλο.
                      [...]
               Κοίτα, άδειος ο ναός μου, κατοικία ρημαγμένη,
               και στοχάσου τι μιζέρια είναι γύρω απλωμένη.
               ο Αλάριχος* τα πάντα είχε αγρίως καταστρέψει              *Ο αρχηγός των Γότθων
               με το δίκιο του πολέμου, μα ο ‘Ελγιν για να κλέψει
               όσα οι βάρβαροι αφήσαν, που ’τανε απ’ ό,τι εκείνος
               είναι βάρβαρος πιο λίγο, γιατί το ’κανε ο Ελγίνος;

               Το ’κανε όπως τη λεία παρατάει το λιοντάρι
               και ακολουθεί ο λύκος ή ο τσάκαλος να πάρει
               και να γλείψει κάποια σάρκα που απόμεινε ακόμα
               απ’ του λιονταριού ή του λύκου το αχόρταγο το στόμα.

               Αλλά των θεών το κρίμα τους κακούργους θα τους πιάσει.
               Κοίτα τί ο Έλγιν πήρε, κοίτα και τί έχει χάσει.

                      για τη συνέχεια του έργου "ΙΣΤΟΡΙΕΣ & ΥΣΤΕΡΙΕΣ της ΙΣΤΟΡΙΑΣ" πατήστε ΕΔΩ

       

  ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ  

* Η κατάρα της Αθηνάς (The Curse of Minerva), μία από τις νεανικές ποιητικές δημιουργίες του φιλέλληνα ποιητή λόρδου Μπάυρον, παραμένει λησμονημένη και σχεδόν άγνωστη. Το ποίημα αυτό γράφηκε τον Μάρτιο του 1811 στην Αθήνα, κατά τη διάρκεια του πρώτου ταξιδιού τού 23χρονου ποιητή στην Ελλάδα. 

Το 1809 ταξίδεψε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Επισκέφθηκε την Πάτρα, την Πρέβεζα, τη Νικόπολη, την Άρτα, τα Γιάννενα κι έφθασε ως το Τεπελένι, όπου τον φιλοξένησε ο Αλή Πασάς. Ξαναγύρισε στην Πάτρα, πήγε στο Αίγιο, στους Δελφούς, στη Λιβαδειά, στην Αθήνα, όπου έμεινε δυο μήνες και ύστερα στην αρχαία Τροία και την Κωνσταντινούπολη.

Ένα Αττικό δειλινό ο ελληνολάτρης ποιητής Τζορτζ Γκόρντον Μπάυρον 6ος βαρώνος, όπως θα έκανε και κάθε ξένος περιηγητής στον τόπο μας, ανέβηκε προσκυνητής στον ιερό βράχο για να θαυμάσει το αρχαίο κάλλος, αλλά αγανάχτησε από τα βάθη της ψυχής του, έφριξε από το ανοσιούργημα του Έλγιν, που έκλεψε από την Ακρόπολη τα μαρμάρινα καλλιτεχνήματα, περιέπεσε σε θλίψη αντικρίζοντας το καταστραμμένο και λεηλατημένο το ναό της Αθηνάς και την ιεροσυλία που είχε διαπράξει ο Σκωτσέζος λόρδος, να λείπει η Καρυάτιδα από τη θέση της, εκεί στο ναό της θεάς, μέχρι να δύσει, θα γράψει το ποίημα «Η κατάρα της Αθηνάς». 

Με την ποιητική του ευαισθησία, καταμαγεύθηκε από τις ελληνικές φυσικές ομορφιές και τα αρχαία ερείπια. Ενώ ταξίδευε, έγραφε θαυμάσια ποιήματα, που καθρέφτιζαν την καλλιτεχνική του συγκίνηση. Στο μεγάλο του ποιητικό έργο, που έχει τον τίτλο «Το προσκύνημα του Τσάιλντ Χάρολντ», δίνει ωραιότατες περιγραφές της Ηπείρου. Ξεχωριστή θέση έχει ένα ποίημα, όπου περιγράφει μία θύελλα, που τον βρήκε στη Ζίτσα της Ηπείρου.

Στο Σούνιο εμπνεύσθηκε το ποίημα «Νησιά της Ελλάδας», όπου περιγράφει τις εντυπώσεις του και από την αρχαία Τροία. Άλλα ποιήματά του ήταν η «Νύμφη της Αβύδου», τα «Τούρκικα παραμύθια» και ο «Δον Ζουάν», ίσως η κορυφαία ποιητική δημιουργία. Ο Βύρων με τα ποιητικά του αυτά έργα έγινε διάσημος στην Αγγλία, ενώ η παγκόσμια φήμη του όλο και μεγάλωνε.

       Πολεμικό  λάβαρο  του Στεφάνου του Μεγάλου: 

Ο Άγιος Γεώργιος ένθρονος ποδοπατά τον δράκο

*Στέφανος Γ΄ της Μολδαβίας (Ștefan cel Mare, 1433 - 2 Ιουλίου 1504)[1], γνωστός και ως Στέφανος ο Μέγας, ήταν ηγεμόνας της Μολδαβίας από το 1457 έως το 1504. 

Έμεινε στην ιστορία για τους μακρούς αγώνες του εναντίον 

των πολυάριθμων εχθρών της χώρας (Ούγγρων, Πολωνών, Οθωμανών, Τατάρων), που επιβουλεύονταν την ανεξαρτησία της. 

Ιδίως εναντίον των Οθωμανών Τούρκων κατήγαγε αποφασιστικές νίκες, όπως στη μάχη του Βασλούι, οι οποίες ανάσχεσαν την ορμή και εξάπλωση του Ισλάμ στα βόρεια Βαλκάνια, τη στιγμή που κανένας χριστιανικός συνασπισμός 

δεν φαινόταν ικανός να το πετύχει. 
Συνολικά έδωσε 36 μάχες εκ των οποίων κέρδισε τις 34.

Άγιον Όρος

Ήταν ιδιαίτερα ευσεβής, κάτι που φαίνεται και από τις πάμπολλες μονές και εκκλησίες που ανήγειρε σε όλη την έκταση της χώρας του. 

Επίσης εξόφλησε τα χρέη του Αγίου Όρους στην Υψηλή Πύλη, εξασφαλίζοντας την επιβίωση της μοναστικής κοινότητας. Ανακηρύχθηκε άγιος από την Ρουμανική Ορθόδοξη Εκκλησία το 1992.

             

"ΙΣΤΟΡΙΕΣ και ΥΣΤΕΡΙΕΣ της ΙΣΤΟΡΙΑΣ  

Στίχοι - Κείμενα: Παναγιώτης Β. Ματαράγκας 

Επιμέλεια - Αποτύπωση: Κ. Γ. Ραπακούλια 

   Ιστορίες και Υστερίες της Ιστορίας