1827, «Η πιο τίμια Νίκη από καταβολής κόσμου»... John Russel

 

 

1827

Οι Αθανάσιος Διάκος, Οδυσσέας Ανδρούτσος,
                                                      [Μάρκος Μπότσαρης, Παπαφλέσσας έχουν χαθεί,
σε Αλαμάνες, Γραβιές, Βασιλικά,
                                                       [το Μεσολόγγγι έπεσε... και άμεσα να καταπνιγεί
η επανάσταση των Ελλήνων κινδυνεύει, “κερί που τρεμοσβήνει”,
                                               [μόνο στη Στερεά Ελλάδα πλέον δυνάμεις επιχειρούν,
με επικεφαλής τον Γεώργιο Καραϊσκάκη, και στο Μορέα                              

                                                        [δώθε κείθε φθορές στον εχθρό πραγματοποιούν     

ο Κολοκοτρώνης κι άλλοι Μοραΐτες αρματολοκαπετάνιοι,

                         [με κλεφτοπόλεμο, με ενέδρες, με γιουρούσια κάνουν ότι μπορούν

και προκαλούν απώλειες στις υπέρτερες δυνάμεις του εχθρού,

                                     [συγκεκριμένα στ’ απομνημονεύματά του ο Γέρος αναφέρει,

«...κάπου ‘κει στους πενήντα Αγαρηνούς και Αιγύπτιους,

                                                  [την κάθε μέρα περνάγαμε από σπαθί ή και μαχαίρι.»

Καθώς λοιπόν για λευτεριά, ο αγώνας μας κόντευε να σβήσει,

                 [ήρθαν οι ξένοι, οι “καλοί”, του τότε κόσμου οι ισχυροί και μας ελευθερώσαν,

έτσι τουλάχιστον μούπανε στο σχολειό δασκάλοι, έλεγα και ποιήματα σχετικά

                 [σ’ όλες τις τάξεις του Δημοτικού, στην έκτη δε συγχαρητήρια σε μένα δώσαν.

Αυτή την εικόνα είχα απ’ όλα όσα άκουσα και μούπανε

                                                              [για τον απελευθερωτικό αγώνα... μα σαν μεγάλωσα,

περιπλανήθηκα στα σκοτεινά σοκάκια της ιστορίας και με πολλή μελέτη

                                                  [το παζλ συμπλήρωσα το ημιτελές... “έσβησα και καθάρισα”,

αναθεώρησα, διέγραψα παραμύθια, κι άλλαξα γνώμες, θέσεις κι απόψεις,   

                                  [αλλά δεν γρονθοκόπησα και το μαχαίρι... στ΄ αυγά μου ξανακάθισα,

πήρα όμως τα μέτρα μου αφού είδα το “μπόι” τους, λούφαξα μεν,

                                            [αλλά γυαλιά και επαφής φακούς, κατεπειγόντως “αναβάθμισα”

και πλέον μπορώ να κρίνω ό,τι καθένας μου σερβίρει, έτσι μ’ αυτό το “μάτι μου το νέο”

                                                [ας ρίξουμε μιά ματιά στη μεγάλη εικόνα εκείνων των καιρών:

Ο Κορσικανός Ναπολέων Βοναπάρτης, ο επικληθείς και Μέγας,

                            [ήτανε μεν αυτοκρατοροδικτάτορας αλλά με των Γάλλων επαναστατών

την εντολή, την υποστήριξη και τη δυναμική, κατέκτησε την Ευρώπη,

                           [και οι αρχοντο-βασιλιάδες της ηπείρου δύσκολα γλύτωσαν από αυτόν,

μα δεν θα απαλλαγούν απ’ τους “φορείς των ιδεών τού 1789”

                                                                            [… τους Ισοτητο-Ελευθερο-Αδελφοτιστές,

δηλαδή τους Ιακωβίνους και το Τέρας (έτσι λέγαν τον Ναπολέοντα)

                                                     [που ήταν αμφότεροι της Γενικής Θέλησης* εκφραστές,

εμποτισμένοι με τις πολιτικές ιδέες του Ελβετού ριζοσπαστικού φιλόσοφου Ρουσώ

        [που επηρέασε τη κομμουνιστική και σοσιαλιστική θεωρία... «...η πολιτική εξουσία

πρέπει να βρίσκεται στα χέρια του λαού, όχι του ηγεμόνα»,

                                              [και πρότεινε τον όρο “Γενική Βούληση”, που ήταν στην ουσία,

η σύνθεση των ατομικών βουλήσεων μέσα από την οποία

                                         [θα εκφράζονται του δημοσίου συμφέροντος οι όψεις και πτυχές,

ενώ οι υπόλοιποι φεουδαρχο-απόγονοι ηγεμόνες της Ευρώπης

                                             [διατήρησαν το στάτους κβο και του παρελθόντος τις τακτικές,

οι οποίες, αν και περάσαν πολλά χρόνια… αν κι αλλάξαν κοινωνίες

                                         [και πολιτεύματα, με αναταράξεις, πολέμους, και ανακατατάξεις,

είναι παρούσες, εξελιγμενο-μεταμορφωμένες, ψηφιακο-τελειοποιημένες,

                                          [αόρατες νομίζουν κι όμως τόσο ορατές, όπου και αν κοιτάξεις !

Μία δεκαετία πριν το ‘27 είχαν “ιεροσυμμαχήσει” όλοι οι ισχυροί αφού νικήσαν

                             [τους περιεργο-ιδεαλιστές, κι ο “κόσμος” έκτοτε πήρε τη τωρινή μορφή,

καθώς δημιουργήσανε την εξ αλληλεγγύης αδελφότητα, την τιμωρητική,

                            [δηλαδή... όποιοι λαοί σηκώνανε κεφάλι, τούς το “κατέβαζαν” όλοι μαζί.

Αυτή λοιπόν η “εταιρεία των ισχυρών” ήτανε μία λυκοφιλία που άλλαζε

                                      [ονόματα κι ιδιότητες των μελών, την πρωτοείπαν “Ιερά Συμμαχία”,

τα μέλη της δε, μπαινόβγαιναν στο καρτέλ, κατά πώς τα συνέφερε,

                                                                [Ρωσία, Τουρκία, Γαλλία, συνήθιζαν την απειθαρχία.

Κι έτσι φτάνουμε... στο 1827, που “τρεμόπαιζε να σβήσει το κερί”

                                             [της επανάστασής μας, και που λόγω αντιθέτων συμφερόντων

των “ιερών” εταιρικών μελών, στη μοιρασιά της Οθωμανο-αυτοκρατορίας,

                            [το Διευθυντήριο της Συμμαχίας δημιουργούσε κράτη “εκ των μη όντων”.

Ήτανε Μάρτης του ‘27 που η τρίτη Εθνοσυνέλευση* ψήφισε κι όρισε

             [τον Ιωάννη Καποδίστρια για Κυβερνήτη της Ελλάδας, και ώσπου αυτός να ‘ρθεί,

διορίστηκε από τους πληρεξούσιους να διοικήσει τη χώρα, μία αντικυβερνητική,

                      (υπό των Γ. Μαυρομιχάλη,  Μαρκή Μιλαέτη και Γιαννούλη Νάκο), επιτροπή

η οποία θα κυβερνούσε όπως - όπως μέχρι την άφιξη του Καποδίστρια,

             [επίσης όρισαν, των ενόπλων δυνάμεων της Ελλάδας, Άγγλοι να είναι οι αρχηγοί,

συγκεκριμένα, στρατού ο Ρίτσαρντ Τσωρτς Sir Richard Church

                       [ή Τζουρτζ όπως τον έλεγαν οι Έλληνες, στη θέση του Καραΐσκάκη δηλαδή,

και ναυτικού τον Τόμας Κόχραν Thomas Cochrane στη θέση του Μιαούλη,

     [αναγκαία διπλωματική κίνηση που όμως απέβη για στρατό και στόλο καταστροφική.

Μία παρένθεση μικρή ώστε παραλειπόμενα να μεταφέρω της Γ΄ εθνοσυνέλευσης,

            [από την συνέντευξη του προπάππου μου, όταν στου ‘21 τη χρονιά είχε αναφερθεί,

καθώς είχε πάντα να προσθέσει το κατι-τίς του, την “αλήθεια του” να προβάλει

                        [προκειμένου της φυλής μας το συλλογικό ιδίωμα σε βάθος να κατανοηθεί !

    «Γι' αυτή την εθνοσυνέλευση μωρέ εγγονέ μου που με ρωτάς,

    αν ήξερα θα σούλεγα, και τα μαλλιά σου θ’ άρχιζες εσύ να τα τραβάς…

    Να,  θυμήσου πως ήταν στις μέρες σου το πολυτεχνείο που συ το έζησες,

    και που ιδέα δεν έχεις για τα πώς, γιατί, και ποιοί, όπως και σ’ άλλες έριδες,

    που οι αγέννητοι τότε ιστορικοί βγαίνουν γυαλί κι αρχίζουνε τα μούσια,

    όπως και στις δικές μου μέρες κάποιες σουπιές μιλούσαν γι ανύπαρκτα γιουρούσια»

    »Εκείνο πάντως που έμαθα στραβάδι μ’ γγονέ απ’ εδώ και απ’ εκεί,

    για τη δική σου βέβαια μιλάω, την χουντική όπως τη λένε εποχή,

    ήταν, ότι κυβέρνηση Μαρκεζίνη και πολιτικών, υπηρεσιακή μαθές,

    σε μέρες 5 θα προκήρυττε εκλογές το λέει στο Γκουγκλ... αν είναι αληθές  

    δεν το γνωρίζω, κι αν θάβρεις άκρη να του τρυπήσεις του ιστορικού τη μύτη !» 

   »Τώρα όσον αφορά την Γ’ εθνοσυνέλευση που θες να βγάλεις απ’ τη λήθη

    καλύτερα που δεν ήξερες... αφού από τότε αποδείξαμε, πως “κάνουμε νερά”,

    όπως και οι αρχαίοι, εμείς του 1821 οι ελευθερωτές, σαν τα ανόητα παιδιά,

    ακριβώς όπως εσείς οι αντισυστημικο-προοδευτικοί του 2022 τη χρονιά... »        

   »Πρόοδος μες στους αιώνες ουδεμία, στο ίδιο σημείο 200 χρόνια πια μετά  

    όλοι μας κι όλοι σας μονίμως διαφωνούντες, πάντα διχασμένοι, κι ουσιαστικά,

    να κάνουμε τον άνεμο κουβάρι, και μ’ απορία ο “ξένος” να μας κοιτά...»

    »Αυτή η σύναξη λοιπόν των επιφανέστερων Ελλήνων πατριωτών

    πέρασε από σαράντα κύματα λόγω των συνεχών διαφωνιών

    από φατρίες και ομαδούλες με συμφέροντα διασπαστικά, 

    που είχαν αρχίσει από την πρώτη κιόλας σύναξη, όπου κανονικά 

    τρώγονταν πάλι οι Έλληνες, προσφιλής τους τακτική διαχρονικά,

    και τώρα μετά τη δεύτερη κείνη του Άστρους, για τρίτη πια φορά 

    στη Γ’ της Επιδαύρου Εθνοσυνέλευση η ίδια της τραγωδίας ωδή»

     »Λόγω των συνθηκών όμως πολέμου και διαφωνιών σύντομα θα αναβληθεί

     αφού υπήρξαν καυγάδες, απειλές, κι ό,τι άλλο μπορεί κανείς να φανταστεί,

     έτσι διεκόπη για να συνεχιστεί στην Ερμιόνη μα πήγαν μόνο οι μισοί (!)  

     απ’ τους συνέδρους, γιατί οι “άλλοι” δεν συμφωνούσαν... είχανε διχαστεί

     γι’ ακόμα μία φορά οι Έλληνες, και στην Αίγινα πήγαν αυτοί οι “άλλοι”

     να κάνουνε τη συνέλευση, καθένας το βιλαέτι του κι όλοι σε παραζάλη, 

     Μαυροκορδάτοι, προεστοί, οπλαρχηγοί, να πάρουν θέλανε κεφάλι,

     και κάποτε να μην πολυλογώ αποφασίσαν όλοι κι είπαν: «πάμε Τροιζήνα»

     για την σουρνάμενη Τρίτη Εθνοσυνέλευση, 160 χιλιόμετρα από Αθήνα !»

Αυτά μου είχε πει τότε ο παππούς για κείνη τη σύναξη που αποφασίσαν, 

    [αρχηγούς ναυτικού-στρατού νάχουμε Άγγλους κι ο Καποδίστριας νάναι κουμάντο εδώ,     

οι αγγλόφιλοι βέβαια πανηγυρίζαν, “ήρθανε επιτέλους οι Βρετανοί”, λέγανε οι ρωμιοί,

                   [αφού η παρουσία δυό Άγγλων στην αρχηγεία κατηγορηματικά το δήλωνε αυτό,

όπως τους τόχαμε ζητήσει άλλωστε επίσημα να γίνουμε προτεκτοράτο τους,

                                   [που το αρνήθηκαν βέβαια στο φώς μα στο σκοτάδι το βάλανε σκοπό...

και όπου νάναι θα στέλναν και το στόλο τους να κάψει την Τουρκιά….           

            [όπως στα παραμύθια νομίσαμε θα ζήσουμε καλύτερα… μα τον κακό μας τον καιρό.

   

Δέκα μέρες μετά την 14η Απριλίου ετούτης της χρονιάς, που στην Τροιζήνα

                     [η Γ’ Εθνική Συνέλευση επέλεξε (?) τον Καποδίστρια* για πρώτο Κυβερνήτη,

έπεσε ο αετός της Ρούμελης*, ο γιος της καλογριάς,

                                                              [την παραμονή της μάχης του Φαλήρου κι ίσως η νίκη

να πήγε στον εχθρό, καθώς είχε πετάξει μακριά, η ψυχή του αγώνα,

                                                     [και είχε γκρεμοτσακιστεί το ηθικό μας λόγω της απωλείας

τού στρατάρχη μας Γεωργίου Καραϊσκάκη, της τόσο σημαντικής

                                                              [και μεγαλοφυούς αυτής στρατιωτικής φυσιογνωμίας.

Για το “πώς” χάθηκαν καμιά χιλιάδα Έλληνες σ’ αυτή τη μάχη του Φαλήρου*,

                                [θα μεταφέρω τα κουτσομπολιά λογίων και μαρτύρων αυτοπτών εκεί,

όπου μιλούν περίεργα για τους Εγγλέζους αρχηγούς μας και γενικώς

                            [για τη Βρετανική πολιτική η οποία ήθελε πάση θυσία η μάχη να χαθεί...

καθώς τα είχαν ψήσει με τον Σουλτάνο για υποτέλεια μόνο της Πελοποννήσου,

                                    [και ολόκληρη η Στερεά Ελλάδα να μείνει στα χέρια του Κιουταχή !

Αν όλα τούτα είναι αλήθεια εγώ ‘μαι από χωριό και δε γνωρίζω,

             [είμαι εντελώς απληροφόρητος, να φανταστείς ούτε η τηλεόραση δεν φτάνει εδώ,

αλήθειες να μάθω, από δημοσιογράφους μας που οι ξένοι επισήμως,

              [αρχιψεύτες τους λέν’ σ’ ετήσιες αξιοπιστίας λίστες θέση εκατοστή έχουν θαρρώ !

“Έπεσε ο στρατηγός... σε λίγο θα πέσει και η Ακρόπολη… !” 

                                             [απ’ άκρη σ’ άκρη σε ξένους και Έλληνες η αίσθηση που έμεινε,

ήταν ότι οι θυσίες χιλιάδων μαχίμων και αμάχων

                 [πήγαν χαμένες καθώς η ψυχή μας, η “επανάστασή μας”, φαινόταν ότι έσβηνε.

Κι όμως ήμασταν ακόμη "ζωντανοί”... η φλόγα σιγόκαιγε

                                                       [και συνεχίζαμε τον κλεφτοπόλεμο σε κάμπους και βουνά,

όταν φιλί ζωής μας δώσαν οι Αγγλογαλλορώσοι σαν συνάψαν

                                             [τη Συνθήκη του Λονδίνου*, εκείνο τον Ιούλιο του Είκοσι Επτά.

Η κάθε “μία”, για άλλο λόγο και μ’ άλλο στόχο βέβαια, οι Δυνάμεις,

                                  [αποφασίσαν τη δημιουργία ενός μισοελεύθερου Ελληνικού κράτους,

το οποίο προέβλεπε ανακωχή των εμπολέμων και αυτονομία με χαράτσι...

                                                                      [ο Σουλτάνος όμως δεν θα δεχθεί το νέο στάτους.

Αυτή ακριβώς η αδιαλλαξία των Οθωμανών θα οδηγήσει στην επιβολή

                                                      [ναυτικού αποκλεισμού των τουρκοαιγύπτιων στο Μοριά,

και τον Οκτώβριο στη Ναυμαχία του Ναβαρίνου*

                                                  [όπου οι στόλοι των τριών θα τούς τσακίσουν κυριολεκτικά.

Παρεκκλίνοντας δυό λόγια να πούμε, για του Έλληνα τα προσκυνόχαρτα, 

                                                        [της ντροπής κείνα τα περίφημα…. “ράι μπουγιουρντιά”,

τον επικίνδυνο για τον αγώνα “καιρό του προσκυνήματος” πούλεγε           

        [ο Κολοκοτρώνης, τότε που ‘μολόγησε ότι φοβήθηκε για την πατρίδα πρώτη φορά.

Η κατάσταση αυτή είχε δημιουργηθεί γιατί ο Αιγυπτιακός στρατός,

                      [στο διάβα του σκότωσε ζώα κι ανθρώπους κι έκαψε αποθήκες και σπαρτά,

οι πληθυσμοί είχανε πάρει τα όρη και τα βουνά, όπου λιμοκτονούσαν,

                [όπως και οι μαχητές που πολεμούσαν εξαντλημένοι για μέρες μ’ άδεια κοιλιά.

Ο παμπόνηρος Ιμπραήμ έβαλε το σχέδιό του σε εφαρμογή...

                          [«όποιος γραικός προσκύναγε, εξασφάλιζε συχωροχάρτι στο χέρι, τροφή

και πλήρη ασφάλεια», καθώς η διαταγή του εισβολέα προς τους τουρκοαιγύπτιους,

                 [που απαγόρευε και τη παραμικρή ενόχληση των προσκυνημένων, ήταν ρητή !

Παρά το ότι ο Κολοκοτρώνης, με κείνο το “φωτιά και τσεκούρι στους προσκυνημένους”,

                        [το σχέδιο του Ιμπραήμ για το προσκύνημα των Ελλήνων, είχε αποσοβήσει,

και παρ’ όλο που οι τρεις δυνάμεις στον Αιγύπτιο είχαν μηνύσει άλλο μη δράσει,

                                    [αυτός τους έγραφε... να καίει και να σκοτώνει δεν είχε σταματήσει !

Αλλά ας δούμε πώς αποφάσισαν της Δύσης οι καθολικο-προτεστάντες χριστιανοί

                                           [παρέα με τούς Ρώσους ορθοδόξους, να ρίξουνε φέτος κανονιές ?

και να πολεμήσουν (σαν λιοντάρια μέχρι θανάτου η αλήθεια είναι), την Τουρκιά

                                [στο Ναυαρίνο, που στοίχισε στους συμμάχους εκατοντάδες από ζωές ?

Στις 4 Αυγούστου οι πρεσβευτές των Μεγάλων Δυνάμεων ζητούν

                 [με έγγραφό τους προς την Πύλη τον τερματισμό των εχθροπραξιών στο Μοριά,

το αίτημά τους απορρίπτεται από τον Σουλτάνο κι ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος

                [υπό το ναύαρχο Μουχαρέμ καταπλέει στον κόλπο του Νεόκαστρου προκλητικά.

Οι ναύαρχοι Κόδριγκτον της Αγγλίας, Δεριγνύ της Γαλλίας και Χέυδεν της Ρωσίας

                                                                  [ανακοινώνουν με έγγραφό τους στον Ιμπραήμ πασά

ότι σύμφωνα με τη Συνθήκη του Λονδίνου, απαγορεύεται η κίνηση στρατευμάτων...

                [όμως Οθωμανοί κι Αιγύπτιοι στις σόλες τους γράψαν τους ναυάρχους κανονικά.

Με το “ο σκοπός αγιάζει τα μέσα”, των εξ ανάγκης αυτών “συμμαχο-αδελφών”,

                                                           [ρίξαν και για πάρτη μας κανονιές, στείλανε και στρατό,

ξεχάσαν καρτέλ και συμφωνίες… και υποσχέσεις… και ιεροσυμμαχίες...

                 [ο στόχος ήταν “Μεσόγειο μη βγούνε οι Ρώσοι”… Να, πως γεννήθηκε το μωρό !

Το βάφτισαν “Ελληνική Πολιτεία”…. αλλά οι ισχυροί στην ιστορία ανέκαθεν

          [κάθε τόσο ξαναβαφτίζονταν, παίρνοντας κατά εποχές διάφορα ονόματα κι αυτοί:

όπως Παξ Ρομάνα, Ιερά Συμμαχία, Αγορές, Οργανισμοί... τέλος πάντων ενώσεις,  

                                   [εμπνευσμένες από αόρατους εγκεφάλους γνωστούς-“αγνώστους Χ”.

Ένας μινίστρος κάποτε, ο Βαρουφάκης Γιάνης μ’ ένα νι, τον 21ο αιώνα,

                                             [έγραψε σ' ένα βιβλίο του για τις διαχρονικές ετούτες κολεγιές,

τις χαμαιλεοντο-μεταλλαγμένες, χωρίς γαλόνια πια και επωμίδες,

                                        [που αναβοσβήνουνε φωτιές στου πλανήτη μας όλες τις γειτονιές,

κάτι ανάλογο στήσαν για τα συμφέροντά τους (καθένας τα δικά του),

               [στέλνοντας στόλους και το ‘27... για να το παίξουν τάχα δικοί μας ελευθερωτές 

καθώς νομίζαμε οι αφελείς εκείνη την εποχή, ότι πολέμησαν για ‘μας

                                      [όμως άλλα μας λέν’ του 21ου αιώνα ιστορικοί Βρετανοί ερευνητές.

Καμιά κυβέρνηση δεν τ’ αποφάσισε να χτυπηθούν, κανείς δεν έδωσε εντολή,

                         [μήτε οι Αιγύπτιοι, μήτε οι συνασπισμένοι χριστιανοί, μήτε οι Οθωμανοί,

απλώς εθίγη ο εγωισμός των στρατιωτικών, των ναυάρχων, των επικεφαλής,

          [ο ένας (Βρετανός) πούλησε στον άλλον (Αιγύπτιο) αγριάδα…. και κάποια στιγμή,

πέφτει και πυροβολισμός προς Άγγλο αξιωματικό… έ, αυτό ’τανε !

                                 [σήμερα θα λέγαμε πατήθηκαν απ’ αμφοτέρους τα κόκκινα κουμπιά,

βρόντηξαν, από τους πέντε συμπλεκομενο-στριμωγμένους μες στο λιμάνι

      [αγγλο-ρωσο-γαλλο-αιγυπτιοοθωμανούς, 3.734 κανόνια συν τ’ άλλα απ΄την ξηρά…

ήταν μια σύγκρουση επική, βγαλμένη θάλεγες απ’ την Ελληνική Μυθολογία,

                      [μάχη πραγματική Τιτάνων, του Τραφάλγκαρ μπροστά της δεν πιάνει μιά.

Σε σκάρτες πέντε ώρες η τουρκοαιγυπτιακή αρμάδα είχε καταστραφεί,

              [σημειώνω, έτσι για την ιστορία, ότι η πρώτη κανονιά ρίχτηκε από τον Δεριγνύ,

τον Γάλλο ναύαρχο, μιά νίκη που την ονόμασε, “πιο τίμια από καταβολής κόσμου”,

                      [μετά από χρόνια ο Άγγλος πρωθυπουργός John Russel, μια νίκη ιστορική,

η οποία στάθηκε έργο και των τριών που πολέμησαν με ικανότητα κι αυτοθυσία,

            [272  Άγγλοι, 198 Ρώσοι και 185 Γάλλοι έχασαν τη ζωή τους στη ναυμαχία αυτή.

Στο βιβλίο του “Η Μοναρχία” ο τέως πρόεδρος της Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών

                             [Δημήτρης Φωτιάδης, αφού ζωντανεύει με πύρινες λέξεις τη ναυμαχία,

γράφει με λόγια βέλη προς συνειδήσεις και τις φωτογραφίζει ως εξής :

                                       [«Αν πας ποτέ στα μέρη κείνα, θα βρεις εδώ και κει τρία μνημεία,

το ένα στο Μαραθονήσι των Άγγλων θαλασσινών που χάσανε τη ζωή τους

                                     [για τη λευτεριά μας κι αφού περάσεις απ’ αυτό και προσκυνήσεις,

τράβα αντίκρυ στη Σφακτηρία, προσκύνησε των Ρώσων… κι ύστερα    

  [στην μπασιά του κόρφου, στο Τσιχλή Μπαμπά, των Γάλλων το μνημείο θ’ αντικρίσεις.

Δεν σκοτωθήκαν για να καταχτήσουν χώρες και να υποδουλώσουνε λαούς,      

                [χάσανε τη ζωή τους για τη λευτεριά της Ελλάδας, σ΄ όλους να το μηνύσεις !!»

Οι ναύτες βεβαίως, ίσως και κάποιοι απ’ τους τρεις ναυάρχους,

                 [δεν γνώριζαν τις επιδιώξεις και τα σχέδια των κυβερνήσεών τους τα σκοτεινά,

και όντως πολέμησαν με απαράμιλλη γενναιότητα σαν θεριά

                    [πιστεύοντας πως λευτερώνουν βασανισμένους χριστιανούς απ΄ τη σκλαβιά.

Τώρα γιατί ποτέ ως σήμερα δεν άκουσα, οι επισκέπτες μας απόγονοί τους,

                  [πρωθυπουργοί ή πρόεδροι, τους ήρωές τους να τιμούν στα τρία νεκροταφεία

με έβαλε σε υποψία και ανατρέχοντας στις πηγές διαπίστωσα έκπληκτος,

                       [ότι οι Αγγλογάλλοι να πιέσουνε μόνο θέλανε, με τίποτα όμως τη ναυμαχία,

όχι πως αγαπούσανε τους Τούρκους, αλλά καθένας είχε συμφέροντα, και επεδίωκαν       

        [όσο γινόταν, να τάχουν καλά (όπως σήμερα), με του Σουλτάνου την αυτοκρατορία.

Ειδικότερα οι Βρετανοί διχάστηκαν, οι μισοί δίναν στον Κόδριγκτον συχαρίκια,

              [οι δε υπόλοιποι τον πέρναγαν γενεές δεκατέσσερις για εγωιστική πρωτοβουλία.

Ο λόρδος Ουίντσεστερ πληροφόρησε µε επιστολή του τον ναύαρχο Κόδριγκτον

                                   [ότι η αγγλική κυβέρνηση αποδοκίµαζε του Ναυαρίνου τη ναυµαχία.

Ο βασιλιάς Γεώργιος Δ΄ στο “λόγο του θρόνου” την αποκήρυξε επισήμως,

             [ενώ η νίκη έγινε ενθουσιωδώς δεκτή από τη Γαλλία και ιδιαίτερα από τη Ρωσία.

Ο Καρολίδης δε στην “Ιστορία ιθ' αιώνος” (τ. β ', σ. 710-711) δημοσιεύει,

                [τού υπό δυσμένειαν απ’ την κυβέρνησή του Άγγλου Κόδριγκτον, μία επιστολή

προς στον Ρώσο συμπολεμιστή του στο Ναβαρίνο ναύαρχο Χέυδεν

                       [η οποία έγραφε “Μην ξεχνάτε πως η Ρωσία είναι ένα σκιάχτρο πά’ στη γη

για Γάλλους και  Άγγλους, που φοβούνται μην τυχόν κι ο Τσάρος

                                               [φάγει ζωντανή ολόκληρη την αυτοκρατορία την Οθωμανική”.

Ο ναύαρχος, που ως φαίνεται τάξερε από πρώτο χέρι, τάβγαλε στη φόρα,

                                  [«...οι Τούρκοι θάπρεπε για πάντα να είναι ο φράκτης ώστε οι Ρώσοι

στους δια θαλάσσης δρόμους μεταξιού - καραβανιών, να μην μπορέσουν      

                           [ποτέ να έχουν επιρροή», κι ως σήμερα η Δύση σ’ όλους τόχει μεταδώσει,

και είναι πιότερο από βέβαιο πως αν κάποτε στο μέλλον, τα κόκκινα κουμπιά

                            [απ’ τους πυρινικο-κάτοχους πατηθούν, την αφορμή αυτό θα έχει δώσει!

Τώρα για ποιόν δώσανε τη ζωή τους οι Ναβαρινοναυμάχοι,

                           [φυσικά ούτε οι κυβερνήσεις τους το ξέραν, ούτε οι ίδιοι, οι όντως αδαείς,

συγκρούστηκαν οι υψηλές μύτες των επικεφαλής, κι οργίασε ο εγωισμός τους,

                    [με αποτέλεσμα απ’ αυτή τη “στραβή”, ν’ αυτονομηθούμε από σπόντα “εμείς”,

επίσημα κι ομόφωνα, απ’ όλες τις Μεγάλες Δυνάμεις με υπογραφές το 1829,

                                 [άσχετα αν θα παραμέναμε για πάντα στο Σουλτάνο φόρου υποτελείς.

Μόλις κατέστρεψαν στο Ναβαρίνο τον στόλο του Σουλτάνου οι Χριστιανοί,

                  [πυρ και μανία δαύτος με τους Ρωσοαγγλογάλλους, προστάζει να απαγορευτεί

η διέλευση όλων των καραβιών τους απ’ του Βοσποροελλήσποντου τα στενά,

                   [αποκλείοντας των Ευρωπαίων την μέσω Δούναβη κάθε εμπορική συναλλαγή,

με τη θάλασσα της Μεσογείου, με την Αφρική, την Μέση και Άπω Ανατολή,

                        [μέτρο, που της Ρωσίας έπληττε την οικονομία, την έπνιγε χωρίς υπερβολή,

κι έτσι χωρίς πολλά-πολλά θα της κηρύξει πόλεμο σε κάτι μήνες και στο κυνήγι

        [θα στρώσει τον Οθωμανικό στρατό που πανικόβλητος θα υποχωρήσει για να σωθεί.

Βεβαίως πριν την επίθεση των Ρώσων η ανάκληση των Αγγλογάλλων πρεσβευτών

        [απ΄την Κων/πολη είχε προηγηθεί, στις 8 Δεκεμβρίου κι έτσι έκλεισε η χρονιά αυτή.

__________________________________________________

                        για τη συνέχεια του έργου "ΙΣΤΟΡΙΕΣ & ΥΣΤΕΡΙΕΣ της ΙΣΤΟΡΙΑΣ" πατήστε ΕΔΩ

       

  ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ  

* Γενική Θέληση ή Βούληση, όρος που πρότεινε ο Ρουσώ, είναι η “σύνθεση των ατομικών βουλήσεων μέσα από την οποία εκφράζεται το δημόσιο συμφέρον". Η γενική βούληση εκφράζεται με τη συμμετοχή του λαού στη λήψη των αποφάσεων.   

   Από τον 17ο αιώνα η πρόοδος των φυσικών επιστημών είχε αρχίσει να γίνεται αισθητή και άνοιγε τον δρόμο για την απελευθέρωση από τις προλήψεις του Μεσαίωνα. 

   Τώρα, κάποιοι διανοούμενοι επιχειρούσαν, βασισμένοι στη λογική, να ανακαλύψουν φυσικούς νόμους που πίστευαν ότι διέπουν τη λειτουργία του κόσμου. 

   Πρωτοπόροι υπήρξαν ο Φράνσις Μπέικον (ή Βάκων, 1561-1626), που υποστήριξε ότι κάθε επιστημονική θέση πρέπει να επαληθεύεται με πείραμα για να γίνεται αποδεκτή, ο Ρενέ Ντεκάρτ (ή Καρτέσιος, 1596-1650), που τόνισε ότι η συστηματική αμφιβολία είναι ο μόνος δρόμος προς την αληθινή γνώση, ο Τζον Λοκ (1632-1704), που διατύπωσε τη θέση ότι οι άνθρωποι έχουν απαραβίαστα φυσικά δικαιώματα (ζωής, ελευθερίας, περιουσίας), και ο Ισαάκ Νιούτον (ή Νεύτων, 1642-1727), που εφαρμόζοντας την επαγωγική μέθοδο (διανοητική πορεία από το ειδικό στο γενικό) διατύπωσε τον νόμο της παγκόσμιας έλξης και υποστήριξε ότι το σύμπαν λειτουργεί με βάση φυσικούς νόμους.

   Η απόρριψη κάθε αυθεντίας, η κριτική κάθε υφιστάμενης γνώσης, η αποδοχή της λογικής ως του μόνου ασφαλούς τρόπου ερμηνείας του κόσμου και η πεποίθηση ότι ο άνθρωπος μπορεί να προοδεύει διαρκώς ήταν θέσεις που συμμερίζονταν πολλοί Ευρωπαίοι διανοούμενοι. 

   Έτσι, διαμορφώνεται βαθμιαία το κίνημα του Διαφωτισμού, στην Αγγλία αρχικά του τέλους του 17ου αιώνα, κορυφώθηκε στη Γαλλία του 18ου αιώνα και εξαπλώθηκε στην Ευρώπη και έξω απ’ αυτήν. 

Οι εκπρόσωποί του ονομάστηκαν φιλόσοφοι ή διαφωτιστές. Κορυφαίοι ανάμεσά τους υπήρξαν οι Ρουσό, Βολτέρος, Ντιντερό, Μοντεσκιέ και
Ντ’ Αλαμπέρ.
Τα φυσικά δικαιώματα αποτέλεσαν θεμελιώδη πολιτική έννοια. Όλοι οι άνθρωποι έχουν, μόνο και μόνο επειδή είναι άνθρωποι, ορισμένα δικαιώματα (ζωής, ιδιοκτησίας, ισότητας απέναντι στον νόμο, ελευθερίας σκέψης και έκφρασης), τα οποία δεν μπορεί να καταργήσει καμιά εξουσία. Η ιδιαίτερη αναφορά στο δικαίωμα της ιδιοκτησίας απηχούσε, προφανώς, τις επιδιώξεις της ανερχόμενης αστικής τάξης.
Η θεωρία του κοινωνικού συμβολαίου διατυπώθηκε από τον Τζον Λοκ. Σύμφωνα με αυτή, τα άτομα δέχτηκαν να παραχωρήσουν ορισμένες από τις ελευθερίες τους, προκειμένου να συμβιώσουν, και το κράτος εγγυήθηκε αυτή τη συμφωνία, το κοινωνικό συμβόλαιο. Αν το κράτος παραβεί τους όρους αυτού του κοινωνικού συμβολαίου και γίνει τυραννικό, τότε οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα της αντίστασης.
Ο Ρουσώ, πιο ριζοσπαστικός, υποστήριξε ότι η πολιτική εξουσία πρέπει να βρίσκεται στα χέρια του λαού κι όχι κάποιου ηγεμόνα.


* Εθνική Συνέλευση, η Γ’ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας, αναθεωρεί το σύνταγμα που είχε ψηφίσει η Β' Εθνοσυνέλευση του Άστρους το 1823 και την 1η Μαΐου 1827 και ψηφίζει το «Πολιτικόν Σύνταγμα της Ελλάδος», το τρίτο κατά σειρά της ελληνικής επανάστασης και περισσότερο δημοκρατικό και φιλελεύθερο από τα προηγούμενα.
Για την απονομή της δικαιοσύνης θεσμοθετήθηκαν τα ειρηνοδικεία, τα επαρχιακά και ανέκκλητα, ενώ ορίστηκε επιπλέον «ανώτατο» ή «ακυρωτικό δικαστήριο» στην έδρα της κυβέρνησης. Για πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε για το νομοθετικό σώμα ο όρος «βουλή», αντικαθιστώντας το «βουλευτικόν».
Με την απόφασή της να καλέσει τον Καποδίστρια ως κυβερνήτη (και την ανάθεση της αρχηγίας των ενόπλων δυνάμεων στους Τσωρτς και Κόχραν) αποκαλυπτόταν η αδυναμία των ηγετικών ομάδων της Επανάστασης να αναπτύξουν μια γενικά αποδεκτή κρατική εξουσία από τους κόλπους τους. Ουσιαστικά οι Έλληνες ηγέτες παραδέχονταν ότι δεν εμπιστεύονταν ο ένας τον άλλο.
Η απόφαση αυτή έδειχνε, ότι οι Έλληνες ηγέτες είχαν συνειδητοποιήσει την ανάγκη δημιουργίας μιας ισχυρής κρατικής κυβέρνησης. Επίσης, οι τρεις διορισμοί «σήμαιναν τον
εξευρωπαϊσμό της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας της Επανάστασης, ώστε να την καταστήσουν ευκολότερα αποδεκτή από τις μεγάλες δυνάμεις».
Η προηγούμενη Εθνοσυνέλευση η Β’ του Άστρους είχε ορίσει ότι η Γ' Εθνοσυνέλευση θα γινόταν το 1824. Όμως λόγω των πολεμικών επιχειρήσεων αναβλήθηκε για να αρχίσει
τις εργασίες της στις 6 Απριλίου 1826 στην Επίδαυρο και θεωρείται ως το πρώτο της μέρος της Γ' Εθνοσυνέλευσης (Επιδαύρου).
Όταν στις 10 Απριλίου και μέσω επιστολής του ναυάρχου Μιαούλη, η Συνέλευση μαθαίνει για τις δύσκολες ώρες που περνά το Μεσολόγγι, για τον πλήρη αποκλεισμό της πόλης, από ξηρά και θάλασσα, και την πείνα που έχει καταβάλλει τους πολιορκημένους, αλλά και από επιστολή του επάρχου της Σύρου, ότι μια μοίρα του οθωμανικού στόλου, έχει εκπλεύσει από τα Δαρδανέλλια, με προορισμό τα επαναστατημένα ελληνικά εδάφη, θ’ αποφασίσει, να αναβάλλει τις εργασίες της για τον Σεπτέμβριο, προκειμένου να προστρέξουν προς βοήθεια του Μεσολλογίου και γενικά να οργανώσουν την άμυνα της χώρας.
Δυστυχώς δεν θα προλάβουν το Μεσολόγγι θα πέσει λίγες μέρες στις 16 Απριλίου.

Οι περιπέτειες της Γ’ Εθνοσυνέλευσης, που αλλάζει τόπους και πάει από την μία αναβολή στη άλλη, θα συνεχιστούν αυτή τη φορά την 1/9/1826, με νέα έδρα το Ναύπλιο. Στην πόλη τώρα γίνονταν συχνά ταραχές και η Κυβέρνηση είχε αναγκαστεί, για λόγους ασφαλείας, να εδρεύει στο Μπούρτζι του Ναυπλίου, επομένως η Εθνοσυνέλευση δεν θα μπορούσε ούτε εκεί να διεξαγάγει τις εργασίες της. 

   Η Γ' Εθνοσυνέλευση ακάθεκτη προσπαθεί τώρα να συνεχίσει, στην Ερμιόνη της Αργολίδας, τις εργασίες της από τις 18 Ιανουαρίου μέχρι 17 Μαρτίου 1827, αλλά καθώς το 1/3 από τους πληρεξουσίους ήταν στην Αίγινα όπου είχε συγκληθεί κι εκεί η επιτροπή της Γ' Εθνοσυνέλευσης, δεν θ’ αναγνωριστεί ως επίσημη Εθνοσυνέλευση αφού η άλλη πλευρά θα ορίσει σαν νέο τόπο συνάντησης τον Πόρο, στον οποίο όμως οι αντιπρόσωποι του 'Εθνους δεν θα πάνε... 

   Ακολούθησαν διχαστικές εξελίξεις, ελάχιστα τιμητικές για άνδρες που είχαν αναλάβει την ηγεσία του αγώνα της Παλιγγενεσίας, με φαιδρές απόπειρες του μεν «αγγλικού» κόμματος να συνεχίσει τη διακοπείσα εθνοσυνέλευση, στην Αίγινα, και του «γαλλικού» συνεπικουρούμενου και από το «ρωσικό», στην Ερμιόνη.

   Κάποτε οι δυο πλευρές, μετά από πολλές διαφωνίες, θα συμβιβαστούν και με την ευεργετική η παρέμβαση των φιλελλήνων Κόχραν, Τζορτζ, Χάμιλτον κ.α. θα επιλέξουν την Τροιζήνα σαν τρίτο τόπο συγκέντρωσης για την Γ’ Εθνοσυνέλευση στις 19 Μαρτίου 1827 και επιτέλους οι εργασίες της Γ’ Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων θα ξεκινήσουν με πρόεδρο το Γεώργιο Σισίνη, γραμματέα το Ν. Σπηλιάδη, φρούραρχο το Νικήτα Σταματελόπουλο 

και με τη συμμετοχή περίπου 200 πληρεξουσίων απ’ όλες τις παρατάξεις των αντιπροσώπων των τότε ελεύθερων περιοχών. Από τους 168 αντιπροσώπους που πήραν τελικά μέρος στην Γ’ Εθνοσυνέλευση οι 10 ήταν ιερωμένοι.

   Κατά τη διάρκεια της Εθνοσυνέλευσης, στην Εκκλησιαστική Επιτροπή που είχε συσταθεί, υπεβλήθη στις 9/4/1827, "Σχέδιο οργάνωσης της Εκκλησίας" με εισηγητές τους αρχιερείς Κορίνθου Κύριλλος, Ανδρούσης Ιωσήφ, Τριπόλεως Δανιήλ, Βρεσθένης Θεοδώρητος, και Ρέοντο Διονύσιος. Το Σχέδιο αυτό που προέβλεπε Ιερά Σύνοδο με πενταμελή ή επταμελή, παρ' ότι κρίθηκε χρήσιμο, δεν ψηφίστηκε.

   Στα επιτεύγματα της Γ' Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων του 1827 περιλαμβάνονται:

   α. Η ψήφιση του πρώτου μη προσωρινού Συντάγματος της Ελλάδος (1η Μαΐου), 

που κατοχύρωνε την αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, προστάτευε με άρτιο τρόπο την ανεξιθρησκία, τις ελευθερίες, τα βασικά δικαιώματα και την ισονομία των πολιτών και απαγόρευε τη δουλεία, τα βασανιστήρια και την αναδρομικότητα των νόμων. 

   Ακόμα, ακολουθώντας τα πρότυπα της σύγχρονης πολιτειολογικής σκέψης, κατοχύρωνε

τη διάκριση των λειτουργικών αρμοδιοτήτων (εξουσιών) του κράτους και ανέθετε τη μεν νομοθετική στη Βουλή, τη «νομοτελεστική» (εκτελεστική) στον Κυβερνήτη και τη δικαστική στα δικαστήρια. Άκρως ενδιαφέρουσα είναι η συνταγματική ρύθμιση που απέβλεπε στη μη «επαγγελματοποίηση» του βουλευτικού αξιώματος.

   β. Η εκλογή του Ιωάννη Καποδίστρια ως Κυβερνήτη του ελληνικού κράτους, που επισημοποιήθηκε με το ψήφισμα της 3ης Απριλίου 1827 και γνωστοποιήθηκε σ’ αυτόν με το προσκλητήριο έγγραφο της 6ης Απριλίου, που το έλαβε ενώ βρισκόταν καθ’ οδόν προς τη Ρωσία. 

   Το ψήφισμα έφερε τις υπογραφές των 168 πληρεξουσίων (Κολοκοτρώνη και άλλων), οι οποίοι τον συνέχαιραν και τον παρακαλούσαν να έλθει στην Ελλάδα το ταχύτερο.

Ο Καποδίστριας απάντησε θετικά στο πιο πάνω έγγραφο με την αποστολή αποδοχής της 14ης Αυγούστου 1827 και ανέλαβε καθήκοντα αμέσως μετά την άφιξή του, στις 7 Ιανουαρίου του 1828. 

   Πρώτη του ενέργεια ήταν να μη λάβει υπόψη του το κύριο έργο της Εθνοσυνέλευσης που τον εξέλεξε και –στο όνομα της σωτηρίας της πατρίδος– να καταργήσει στην πράξη το δημοκρατικό Σύνταγμα της Τροιζήνας.

   γ. Ο διορισμός «Αντικυβερνητικής Επιτροπής» (δηλαδή προσωρινής κυβέρνησης του ελληνικού κράτους), που επισημοποιήθηκε με το Θ΄ Ψήφισμα της 5ης Απριλίου 1827 και είχε ως αποστολή την άσκηση της εξουσίας μέχρι την έλευση του κυβερνήτη. 

   Μέλη της επιτροπής εκείνης ήσαν οι Γ. Μαυρομιχάλης, Ιω. Νάκος και Ιω. Μαρκής Μιλαήτης.

   Ταυτόχρονα η Εθνοσυνέλευση ανέθεσε την αρχηγία των ναυτικών δυνάμεων στον ναύαρχο Κόχραν, της ξηράς στον λόρδο Τζώρτζ και παράλληλα ψήφισε "Το Σύνταγμα της Τροιζήνας" και εξέλεξε πρόεδρο της Βουλής το Νικόλαο Ρενιέρη. Με το ΙΗ’ ψήφισμα δε όρισε σαν έδρα της Κυβέρνησης και της Βουλής, το Ναύπλιο. 

   Η Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας ολοκλήρωσε τις εργασίες της στις 5 Μαΐου 1827 και κατά το μικρό αυτό διάστημα, παρήγαγε ένα μοναδικό σε έκταση, βάθος και πολιτική ουσία έργο, που –όπως ήδη αναφέρθηκε– σηματοδότησε την ουσιαστική σύσταση του ελεύθερου Νεοελληνικού Κράτους, ενός κράτους εθνικού, ανεξάρτητου, δημοκρατικού, χωρίς τιμαριωτικές δομές, μοναρχικούς θεσμούς και ξένους επικυρίαρχους.

   Μετά τη λήξη των εργασιών στην Τροιζήνα, η Αντικυβερνητική Επιτροπή, συνεδρίασε  

στον Πόρο και όρισε υπουργούς: Εξωτερικών τον Γ. Γλαράκη, Εσωτερικών και Αστυνομίας τον Α. Λόντο, Οικονομίας τον Γ. Μαυρομάτη, Πολεμικών τον Ανδρέα Μεταξά, Παιδείας και Δικαίου τον Γερ. Κώπα και προσωρινά των Ναυτικών τον Γ. Γλαράκη. 

   Αυτή η προσωρινή επιτροπή διοίκησε από τον Πόρο, από τις 3 Απριλίου του 1827 μέχρι το τέλος Ιουνίου που ηρέμησαν τα πνεύματα στο Ναύπλιο και εγκαταστάθηκε εκεί μέχρι που παρέδωσε την εξουσία στον πρώτο Κυβερνήτη την Ελλάδας, τον Ι. Καποδίστρια, την 8/1/1828.  Η επόμενη εθνοσυνέλευση, η Δ' Εθνοσυνέλευση στο Άργος, θα γίνει δυο χρόνια το 1829 με κυβερνήτη ακόμα τον Ιωάννη Καποδίστρια.

* Αετός της Ρούμελης,  Γεώργιος Καραϊσκάκης ή Καραΐσκος. Έλληνας επαναστάτης, αρχικά κλέφτης και μετέπειτα σπουδαίος αρματολός και στρατάρχης της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Για τη γέννησή του το 1782 ερίζουν η Σκουληκαριά Άρτας και το Μαυρομμάτι Καρδίτσας. Νόθος γιος της Ζωής Διμισκή ή Ντιμισκή, από τη Σκουληκαριά.  Η μητέρα του, μετά τον θάνατο του πρώτου συζύγου της Ιωάννη Μαυρομματιώτη, έγινε καλόγρια. Πιθανότερος για πατέρας θεωρείται ο αρματολός του Βάλτου Δημήτριος Ίσκος ή Καραΐσκος, από φημισμένη οικογένεια σαρακατσάνικης καταγωγής που ανέδειξε πολλούς στρατιωτικούς και πολιτικούς. Πέθανε πολύ άδικα στο Φάληρο, στην καταστροφική ήττα των Ελλήνων, 23 Απριλίου 1827. 

   Φιλόνικος, βλάσφημος και βωμολόχος, χαρακτηριστικά που απέκτησε από αυτά τα δύσκολα παιδικά του χρόνια λόγω του οικογενειακού του ιστορικού αφού αναγκάστηκε να ζει μόνος χωρίς την υποστήριξη γονέων. 

   Νεαρός έπεσε στα χέρια του Αλή Πασά των Ιωαννίνων. Θα φυλακιστεί για παράνομες πράξεις αλλά θα μάθει και γράμματα, τον ακολούθησε στην εκστρατεία του κατά του περίφημου πασά Πασβάνογλου στο Βιδίνιο της Βουλγαρίας, φίλου του Ρήγα Φεραίου. 

Θα επιστρέψει στην αυλή του Αλή πασά μετά από αιχμαλωσία για κάποιο χρόνο αλλά γρήγορα θα λιποτακτήσει και τον βρίσκουμε στον Κατσαντώνη, όπως σημειώνει ο Γιάννης Βλαχογιάννης. Απέκτησε τέσσερα παιδιά, κατά την πρώτη παραμονή του στην αυλή του Πασά, το 1812, με την Εγκολπία (Γκόλφω) Ψαρογιαννοπούλου-Σκυλοδήμου [15]),
Από μικρός υπέφερε από φυματίωση και τακτικά κατέφευγε σε γιατροσόφους αλλά και Έλληνες και ξένους γιατρούς. Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης πήγε στα Επτάνησα για να συμβουλευθεί γιατρούς. Νοσοκόμα του και στην συνέχεια βοηθός και επιστήθια σύμβουλός του, ήταν η περίφημη Μαριώ, μία όμορφη νεοφώτιστη τουρκοκόρη, που την ανέλαβε από 8 χρονών και τον ακολουθούσε σε όλες τις μετακινήσεις και επιχειρήσεις του. Ο Καραϊσκάκης την βάπτισε Χριστιανή και την εμπιστευόταν όσο λίγους. Την έντυνε σαν άντρα αρματολό, για να μπορεί να την παίρνει κοντά του και την φώναζε Ζαφείρη. Αργότερα θα ακουστούν φήμες ότι ήταν ερωμένη του, πράγμα όμως που δεν επιβεβαιώνεται από την επιστημονική έρευνα.
Η κόντρα του με τον Μαυροκορδάτο, όταν ζήτησε επίμονα να διορισθεί αρχηγός των ελληνικών πλέον όπλων της επαρχίας των Αγράφων κι εκείνος δεν το δέχθηκε.
Ηθελημένα παραγνώριζε τον Καραϊσκάκη, παρ’ όλο που όλοι οι οπλαρχηγοί ήταν υπέρ του, προκειμένου να υποστηρίξει τον Γιαννάκη Ράγκο.
Μετά από κάποιες συμπλοκές μεταξύ οπαδών του Καραϊσκάκη και των Μεσολογγιτών ο Μαυροκορδάτος θα τον κατηγορήσει, μετά από ομολογία του Κωνσταντίνου Βουλπιώτη, που είχε μεταβεί στα Γιάννενα, ότι: «ο γιος της Καλογριάς είχε στείλει επιστολή στον Ομέρ Βρυώνη με την υπόσχεση να του παραδώσει το Μεσολόγγι και το Αιτωλικό.»
Έτσι διόρισε επιτροπή προκειμένου να εξετάσει και να αποκαλύψει την “προδοσία" η οποία στις 2 Απριλίου 1824 θα εκδώσει πράξη διοικητική και όχι δικαστική, σαν «Προσωρινή Διοίκησις της Ελλάδος» και θα κρίνει τον Καραΐσκάκη ένοχο «εσχάτης προδοσίας» άνευ δίκης. Είναι αμφίβολο αν η απόφαση εκείνη της επιτροπής δημοσιεύθηκε ποτέ, πάντως ο Καραϊσκάκης στερήθηκε όλων των βαθμών και των αξιωμάτων του και διατάχθηκε να αναχωρήσει από το Αιτωλικό.
Οι δε πολίτες διατάχθηκαν να αποφεύγουν κάθε επικοινωνία με τον «εχθρό της πατρίδας εφ’ όσον αυτός δεν μετανοήσει και προσπέσει στο έλεος των Ελλήνων και ζητήσει συγχώρησιν».
Αφού επιχείρησε ανεπιτυχώς να καταλάβει τα Άγραφα μετέβη στο Καρπενήσι, κρύφτηκε στην Ιερά Μονή Προυσού (ακόμα σήμερα υπάρχει η κρύπτη του Γεωργίου Καραϊσκάκη και η κεντημένη εικόνα της Παναγίας με χρυσό και ασήμι), όμως τελικά θα ζητήσει εγγράφως συγνώμη από τον Α. Μαυροκορδάτο, που όμως δεν εισακούσθηκε. Από τις 25 Ιουνίου 1824 θα καταφύγει στο Ναύπλιο και η Κυβέρνηση θα του αναγνωρίσει όλους τους βαθμούς και τα αξιώματά του κι εκείνος θα συνεχίσει να μάχεται εναντίον του κατακτητή.
Οκτώ χρόνια μετά το θάνατό του (1835) έγινε ανακομιδή των λειψάνων του από τη Σαλαμίνα στον Πειραιά, προκειμένου να ταφούν οριστικά στο σημείο που έπεσε και όπου ήδη είχε ανεγερθεί το μνημείο του. Μαζί με τα οστά του Καραϊσκάκη, στο ίδιο μέρος και μετά από επίσημη τελετή όπου παρέστησαν εκπρόσωποι των πολιτικών, στρατιωτικών και δικαστικών αρχών, ενταφιάστηκαν τα αντίστοιχα λείψανα των υπολοίπων Ελλήνων και φιλελλήνων που είχαν σκοτωθεί υπερασπιζόμενοι την πόλη της Αθήνας. Ο ίδιος ο βασιλιάς Όθωνας απότισε φόρο τιμής στο νεκρό Καραϊσκάκη, εναποθέτοντας πάνω στη λάρνακά του το Παράσημο του Τάγματος του Σωτήρος ανωτέρου βαθμού το οποίον έφερε, ενώ ανέλαβε και την κηδεμονία των θυγατέρων του πεσόντα ήρωα.

* Μάχη του Φαλήρου, Στις αρχές του Απριλίου του 1827, προσήλθαν οι διορισμένοι με απόφαση της Γ’ εθνοσυνέλευσης, προκειμένου να συνδράμουν τον Αγώνα Κόχραν ως "στόλαρχος πασών των ναυτικών δυνάμεων" και Τσωρτς, ως "διευθυντής χερσαίων δυνάμεων".

   Ο Καραϊσκάκης δεν μπόρεσε να δεχθεί, αυτούς τους δύο ξένους, να έχουν λόγο και άποψη που θέλουν μάλιστα να επιβάλουν στους έμπειρους μπαρουτοκαπνισμένους πολέμαρχους. Έτσι άρχισαν οι έριδες, τόσο για την τακτική του πολέμου, όσο και κατά την οργάνωση για την κατά μέτωπο επίθεση.

   “Οι διορισμοί των ξένων εκείνων προσώπων υπήρξαν αναμφίβολα το μοιραίο σφάλμα που ανέτρεψε την έκβαση του Αγώνα” παραδέχονται πολλοί ιστορικοί. Και τούτο διότι προσπαθούσαν να εφαρμόσουν τακτικές οργανωμένου στρατού αγνοώντας τις τακτικές των Ελλήνων, την ψυχολογία τους, αλλά και τις μορφολογικές δυνατότητες της περιοχής, επιζητώντας την έξοδο με κατά μέτωπο επίθεση σε πεδιάδα, επειδή ακριβώς, δεν γνώριζαν το είδος αυτό του πολέμου που επιχειρούσαν μέχρι τότε οι Έλληνες. 

   Έτσι η ανάμιξη αυτών στις πολεμικές ενέργειες με ταυτόχρονες διαταγές του ενός και του άλλου παρέλυσαν τις διαταγές του Καραϊσκάκη.

   Η επιχείρηση ορίσθηκε από Κόχραν και Τσώρτς να πραγματοποιηθεί τη νύχτα της 22ας προς την 23η Απριλίου 1827, στο ανοιχτό Φαληρικό πεδίο, έχοντας συμφωνήσει κανείς να μην ξεκινήσει άκαιρα τους πυροβολισμούς πριν δοθεί το σύνθημα για γενική επίθεση. 

   Το απόγευμα της 22ας Απριλίου όμως, ακούστηκαν πυροβολισμοί από ένα Κρητικό οχύρωμα. Οι Κρητικοί είχαν προκαλέσει τους Τούρκους σε μάχη και καθώς εκείνοι απαντούσαν οι εχθροπραξίες γενικεύτηκαν. 

Ο Καραϊσκάκης μόλις το πληροφορείται έστειλε διαταγές να σταματήσουν, προσπαθώντας να προλάβει το κακό, μαθαίνοντας όμως πώς εξακολουθούσε, αποφάσισε να καταλάβει τη θέση εκείνη. Πήδηξε πάνω στο άλογο του παρότι άρρωστος βαριά με πυρετό, και χτυπώντας τα σπιρούνια, όρμησε μες στη βροχή των σφαιρών μαζί με ακολούθους του  να φτάσει στον τόπο της συμπλοκής…  

   Τον είδαν να κλονίζεται στη σέλα, μ’ όλο που προσπαθούσε να κρατηθεί και τότε τον άρπαξαν οι σύντροφοί του και τον φέρανε όξω από τη μάχη κατατρομαγμένοι, ενώ οι Τούρκοι από πίσω τους φώναζαν με χαρά γιατί είχαν γνωρίσει τον Καραϊσκάκη. 

   Μια σφαίρα τον είχε λαβώσει στα λαγαρά (βουβωνική χώρα). Οι γιατροί που ανέλαβαν την περίθαλψή του, γρήγορα κατάλαβαν πως θα κατέληγε.

        «Η πατρίδα μου ανέθεσε έργο πολύ βαρύ. Δέκα μήνες έβαλα όλα μου τα δυνατά να 

        το φέρω σε τέλος. Μία ζωή μου μενε, της την έδωσα και αυτή. Πεθαίνω, μα εσείς 

        ωρέ αδέρφια να αποτελειώσετε το έργο μου. Γλυτώστε την Αθήνα...» έτσι μίλησε στα παλικάρια του και πέθανε.  Όταν ο Κολοκοτρώνης έμαθε τον θάνατό του "κάθισε σταυροπόδι" και μοιρολογούσε σαν γυναίκα. Πολλοί από τους ιστορικούς που έχουν αναλύσει μία μία εκείνες τις στιγμές λένε πως “αν είχε προλάβει να πραγματοποιήσει το σχέδιο του ίσως να μην χανόταν το Φάληρο”.

   Μετά το θάνατο του Καραϊσκάκη ανέλαβαν ο Κόχραν με τον Τσώρτς την διοίκηση της διεξαγωγής της μάχης στη πεδιάδα του Φαλήρου όπου και ακολούθησε η ολοκληρωτική καταστροφή του Αναλάτου, στη σημερινή περιοχή Φλοίσβου (Φαλήρου) όπου είχαν οι Τούρκοι παρασύρει τους Έλληνες μέχρι που τους περικύκλωσαν. 

   Ακολούθησε η διάλυση του ελληνικού στρατοπέδου της Ακρόπολης και η ανακατάληψή της και η διάλυση και του στρατοπέδου του Κερατσινίου. 

* Συνθήκη του Λονδίνου, 24 Ιουνίου 1827 υπογράφεται στο Λονδίνο συνθήκη μεταξύ Αγγλίας, Γαλλίας και Ρωσίας, που καθόριζε τα της ανεξαρτησίας της Ελλάδας:  

“Ιδρυόταν Ελληνικό κράτος υπό την επικυριαρχία του Σουλτάνου, με σύνορα τον Αμβρακικό και τον Παγασητικό Κόλπο”. 

   Το σχέδιο της συνθήκης του Λονδίνου αποδίδεται στον Γεώργιο Κάνινγκ, τον ριζοσπάστη στην εξωτερική πολιτική, Κάνινγκ, που ορμώμενος, όπως αρέσει σε πολλούς ν’ ακούν, από φιλελληνικό αίσθημα αλλά κυρίως από πολιτική σκοπιμότητα ενίσχυσης, της βρετανικής ισχύος και των γεωστρατηγικών της συμφερόντων, εξώθησε, την άνοιξη του 1827 τον καγκελάριο της Αυστρίας να αποσυρθεί από τις διαπραγματεύσεις μεταξύ των Δυνάμεων για το ελληνικό ζήτημα. 

   Ο αυστριακός πρίγκιπας Μέτερνιχ που επηρέαζε και την Πρωσία, είχε ταχθεί αναφανδόν υπέρ της διατήρησης της ακεραιότητας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

   Έτσι ο Κάνινγκ θα πετύχει αφενός την απονεύρωση του φιλοτουρκικού κλίματος, αφετέρου τον περιορισμό της ρωσικής επιρροής στο Ανατολικό ζήτημα. Κατά κάποιο τρόπο λειτούργησε και σαν υπομόχλιο της τελικής απόφασης για το Δόγμα Μονρόε, αφού στις 23 Αυγούστου του 1823,  είχε αποστείλει μέσω του Αμερικανού πρεσβευτή στο Λονδίνο, 

πρόταση στον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Μονρόε για την από κοινού δράση περί προστασίας των νοτιοαμερικανικών κρατών από επιβουλές των ευρωπαϊκών δυνάμεων. 

   Στις 2 Δεκεμβρίου 1823 ο ο αμερικανός πρόεδρος Τζέιμς Μονρόε θα διακήρυττε απευθυνόμενος στο Κογκρέσο επίσημα πια το Δόγμα Μονρόε που επίσης προειδοποιούσε τους ευρωπαίους, να μην προσπαθήσουν να εγκαταστήσουν μοναρχικά καθεστώτα στα νέα κράτη της αμερικανικής ηπείρου, τα οποία είχαν αποκτήσει την ανεξαρτησία τους κυρίως από την Ισπανία.

* Ναυμαχία του Ναυαρίνου, Μια τεράστια δύναμη πυρός από πλοία του Βρετανικού, Γαλλικού και Ρωσικού στόλου βύθισαν τα πλοία Οθωμανικού και Αιγυπτιακού στόλου και έδωσαν έτσι μια ανάσα στην Ελληνική Επανάσταση που εκτός των εσωτερικών διενέξεων πνιγόταν στο αίμα από τους Οθωμανούς. Οι συμμαχικές Μεγάλες Δυνάμεις νίκησαν έναν αριθμητικά μεγαλύτερο στόλο.… 

   Στη Συνθήκη Ειρηνεύσεως της Ελλάδος υπήρχε κι ένα μυστικό άρθρο, που προέβλεπε την επέμβαση των τριών δυνάμεων, εάν οι δύο εμπόλεμοι δεν δέχονταν τους όρους της σύμβασης. 

   Προς τούτο, ο αγγλικός στόλος υπό τον αντιναύαρχο Κόδριγκτον, ο γαλλικός υπό τον υποναύαρχο Δεριγνύ και ο ρωσικός υπό τον υποναύαρχο Χέυδεν, κατέπλευσαν στην Πελοπόννησο για να επιβάλουν την κατάπαυση των εχθροπραξιών.  

   Η ελληνική πλευρά δέχτηκε με προθυμία την πρόταση των τριών Συμμάχων, ενώ ο Σουλτάνος δυσανασχέτησε και απέκρουσε οποιαδήποτε επέμβαση στην επικράτειά του.

   Ο τουρκοαιγυπτιακός στόλος ταχύτατα κινούμενος, υπό τους Ταχίρ Πασά, Μουχαρέμ Μπέη και Μουσταφά Μπέη, πρόλαβε να προσορμισθεί στη λιμνοθάλασσα του Ναβαρίνου (σημερινή Πύλος), προτού προλάβει ο Δεριγνύ να τον εμποδίσει. 

   Στόχος, τώρα, των τριών ναυάρχων ήταν να παρεμποδίσουν τη μεταφορά αιγυπτιακών στρατευμάτων σε άλλες περιοχές της Πελοποννήσου. 

   Στις 7 Σεπτεμβρίου 1827 ο Κόδριγκτον, που είχε το γενικό πρόσταγμα, διαμήνυσε στον Ιμπραήμ ότι ο στόλος του βρισκόταν εκεί για να επιβάλει ανακωχή και τον προειδοποίησε ότι τυχόν άρνησή του θα τον υποχρέωνε να την επιβάλει δια της βίας. 

 Ο Ιμπραήμ παίρνοντας αψήφιστα την απειλή του Κόδριγκτον τις επόμενες μέρες δύο μοίρες του τουρκοαιγυπτιακού στόλου εξήλθαν από το Ναβαρίνο με κατεύθυνση την Ύδρα και την Πάτρα αλλά εμποδίζονται από τον συμμαχικό στόλο και αναγκάζονται να προσορμιστούν και πάλι στο Ναβαρίνο. 

   Το μεσημέρι της 8ης Οκτωβρίου τα συμμαχικά πλοία, προκειμένουν να επιτηρούν αποτελεσματικότερα τις κινήσεις του τουρκοαιγυπτιακού στόλου, άρχισαν να εισπλέουν στον κόλπο του Ναβαρίνου, με επικεφαλής την αγγλική ναυαρχίδα Ασία. 

   Ο Κόδριγκτον ήλπιζε ότι έστω και την τελευταία στιγμή ο Ιμπραήμ θα έσπευδε να συμφωνήσει με την προτεινόμενη ανακωχή. 

   Αντί απάντησης, οι Αιγύπτιοι πέρασαν στη δράση και άρχισαν τους πυροβολισμούς κατά της αγγλικής λέμβου, την οποία είχε στείλει με λευκή σημαία ο Κόδριγκτον προς συνεννόηση, με αποτέλεσμα να φονευθεί ο έλληνας πηδαλιούχος της Πέτρος Μικέλης. Ταυτόχρονα, εκανονιοβολούντο η αγγλική και η γαλλική ναυαρχίδα. Ο άγγλος ναύαρχος, 

μη έχοντας άλλη λύση, έδωσε το παράγγελμα της επίθεσης. Παρά την αριθμητική υπεροχή του τουρκοαιγυπτιακού στόλου και τη βοήθεια των πυροβολείων της Σφακτηρίας (το νησάκι που σχεδόν φράζει τον κόλπο του Ναβαρίνου), η ναυμαχία αμέσως έκλινε υπέρ του 

συμμαχικού στόλου, που είχε μεγαλύτερη δύναμη πυρός. Γύρω στις 6 το απόγευμα, η λιμνοθάλασσα είχε γεμίσει από τα κατεστραμμένα πλοία του τουρκοαιγυπτιακού στόλου, 12 φρεγάτες, 22 κορβέτες και 25 μικρότερα πλοία είχαν βυθισθεί, ενώ 6.000 άνδρες σκοτώθηκαν ή πνίγηκαν. 

   Οι Σύμμαχοι έχασαν 172 άνδρες, ενώ οι τραυματίες ανήλθαν σε περίπου 500. Δύο πλοία καταστράφηκαν ολοσχερώς και αρκετά υπέστησαν εκτεταμένες ζημίες.

________________________________________________________________ 

 Απόσπασμα από το έμμετρο έργο  

"ΙΣΤΟΡΙΕΣ και ΥΣΤΕΡΙΕΣ της ΙΣΤΟΡΙΑΣ  

Στίχοι - Κείμενα: Παναγιώτης Β. Ματαράγκας 

Επιμέλεια - Αποτύπωση: Κ. Γ. Ραπακούλια 

   Ιστορίες και Υστερίες της Ιστορίας