1496
[δυό βασιλιάδες θρησκευτική ταυτότητα,
και ορόσημο για την ιστορία της Ευρώπης
[θ' αποδειχτεί αυτή η νέα τους ιδιότητα.
Το έτος 1496, δεν γνωρίζω σε πιο μήνα
[αυτής της χρονολογίας,
ο Πάπας Αλέξανδρος ΣΤ' (ο έκτος) ο Βοργίας,
στην Ισαβέλλα της Καστίλης
[και στον Φερδινάνδο της Αραγωνίας,
παραχωρεί το δικαίωμα να λέγονται
[«Καθολικοί Βασιλιάδες».
Ήτανε οι ισχυροί Ιβηρικής κι Ευρώπης,
[που βάλανε σε μπελάδες,
τους Άγγλους γιατί μέναν απ΄όξω
[στις σκατομοιρασιές
των νέων κόσμων, που βρίσκαν αβέρτα τότε
[θαλασσοπόροι εξερευνητές...
Τον νεαρό Γενοβέζο Κάμποτ* ή Καμπότο,
που δούλευε στη Βαλένθια,
[στο Αραγωνικό το πόρτο,
"καθεύδειν αυτόν ουκ εώη το
Κολόμβου τρόπαιο”*,
[δηλαδή δεν τον άφηνε να ησυχάσει η
δόξα του Κολόμβου,
και μελετούσε χάρτες, αποστάσεις,[ταχύτητες εκ του ενός του κόμβου,
μέχρι της Σκύλας και της Χάρυβδης το στενό
[που κόβαν τα καράβια δρόμο,
μέχρι την άγνωστη ορθοδρομία* μες τα παγόβουνα, *συντόμευση πλού
[που φέρνουν τρόμο
στους ναυτικούς, του νότου βέβαια,
[κι όχι στους Βίκιγκς Σκανδιναβούς,
όπου στους πάγους σαν πιγκουίνοι πλέουν μαζί μ' αυτούς...
Αναφώνησε "Εύρηκα" σαν βρήκε λύση,
καθώς μετά πολύ μελέτη
[ο θαλασσοπόρος είχε καταλήξει.
σ' αυτό που τη ζωή του αργότερα
θα του στοιχίσει)..
Θα πάρω ξαναφώναξε με ενθουσιασμό.....
"την ιδίαν 270 μοιρών
[προς δυσμάς πορείαν,
ως έπλευσεν ο Κολόμβος,
[μα από "θέσιν πλέον βορείαν,
και εννοούσε βέβαια σε σχέση με τον ισημερινό....
Καμάρωνε κι έλεγε θα φτάσω,
[πιο γρήγορα στην Ινδία εγώ,
και ανέλυε τον δικό μου πολύ απλό συλλογισμό.
Αφού λένε η γη πως είναι μία μπάλα,
θαν' πιο στενή ψηλά....
[απ' τα νοτιότερα σημεία τ" άλλα...
Η ιδέα του εντυπωσιακή...
[για στεργιανούς... και όντως ευφυής,
όμως δεν καλο-υπολόγισε
[πάνω στον ενθουσιασμό του ο δυστυχής,
το τι ντουβουρτζάς
[τον ναυτικό τον περιμένει,
όσο πιο βόρεια
[το καράβι του πηγαίνει....
_________
Με την χαρτούρα του υπό μάλης,
πάει στον βασιλιά Φερδινάνδο,
[και του λέει : Χρήμα βάνεις ??
να οργανώσουμε
[εξερευνητική αποστολή,
να κάνεις δικιά σου όλη
[την Ανατολική Ινδική ακτή??
"Πετάξτε τον έξω..." φωνάζει αγριεμένος,
"...τον παλαβό, τον βαρεμένο,
[σίγουρα θάναι μεθυσμένος...",
συμπλήρωσε βρίζοντας,
[σφόρδα οργισμένος.
Με κατεβασμένη κεφαλή
[έφυγε ο καημένος,
χλευαζόμενος μα κατα-απορημένος......
Ο επίμονος όμως Βενετο-Γενουάτης* *έζησε στη Βενετία
[καθόλου δεν το βάζει κάτω,
μετά το πρώτο κείνο φιάσκο,
[και ψυχολογικό στραπάτσο...
Μιά και δυό τραβά,
[στην ταξιδιάρα την Αγγλία....
Από τον βασιλιά Ερρίκο Ζ΄ ζητάει πλοία,
να κατακτήσει για πάρτη του
[την Ανατολική Ινδία..
(Ο Κολόμβος μέχρι εκείνη τη στιγμή,
δεν είχε πατήσει
[την ηπειρωτική Αμερική)....
Του λέει όλο χαρά ο βασιλιάς,
[πάρε καράβι και λεφτά,
εσύ 'σαι ο άνθρωπος για 'μας,
[κι αφού προετοιμαστείς καλά,
πήγαινε Ανατολή, Δύση, Νότο, Βορρά,
κι όπου η ψυχή σου "ντίαρ"αλλού τραβά,
και τη σημαία μας την ένδοξη,
[την Αγγλική
να πας παντού στους νέους κόσμους,
[και να την έχουν όλοι οι ιστοί...
Έτσι το χίλια τετρακόσια ενενήντα έξη
με τις ευχές ξαγρυπνισμένων
[λίγο μετά που είχε φέξει,
η καραβέλα του Κάμποτ είχε ξεκινήσει,
να πάει τους νέους κόσμους
[να κατακτήσει..
Όσο βορειότερα θα ταξιδεύω,
βρισκόμενος πλησιέστερα στον πόλο,
τόσο πιο γρήγορα θα φτάσω,
[κι ας μη μου δώσανε εμένα στόλο,
άκουγαν να μονολογεί,
[τον τολμηρό θαλασσοπόρο...
Τράβηξε λοιπόν βόρεια,
[πριν βάλει πλώρη προς τη Δύση,
και πήγε άνετα, λες με τους καιρούς
[τα ειχε βρει, τάχε μιλήσει,
ή ίσως αυτοί τον θεωρήσαν αναιδή,
[και για αργότερα να του την είχαν στήσει......
Άκρατος ήτανε όλων ο ενθουσιασμός
όταν στεριά είδε απ' το άλμπουρο
[ο οπτήρας του, ξάφνου εμπρός...
Η Θούλη του Πυθέα του Μασσαλιώτη,
η σημερινή Ισλανδία,
[ήτανε η στεριά που είδαν πρώτη,
μα όταν τον κάβο της
[ο εξερευνητής τον καβατζάρει,
μαζί του Αίολου και του Ποσειδώνα η οργή
[τους στραπατσάρει,
και αναστρέφει ο καπετάνιος,
[για το Μπρίστολ άρον άρον.....
Στον Βασιλιά τώρα
[ζητάει "στόλον άλλον",
"Πάρε του λέει το ερείπιο το "Μάθιου"
[και πολύ σου είναι,
αφού τα ταξίδια σου λες και τα κάνεις
["για το θεαθήναι"
Με το "Μάθιου"*,
[την καρουδότσουφλο-καραβέλα, * Matthew caravel
φεύγει και πάλι
[για την καινούργια του την τρέλα,
και από πλήρωμα,
μόνο δεκαοκτώ νομάτους,
χωρίς κανένα άλλο πλεούμενο σιμά τους....
Τους δυό θεούς....
[τώρα προκλητικά τους αψηφάει,
τον παγωμένο Ατλαντικό δαμάζει,
[και τον περνάει,
φτάνοντας πρώτος στην Βόρεια Αμερική,
στο ακρωτήριο "Μπόναβίστα"
στη Νέα Γη !! *Cape Bonavista, Newfoundland
Ήρωα Κάμποτ ζητωκραύγαζαν
[κατά την υποδοχή
όταν με περηφάνεια επέστρεξε από κει...
Τον τίτλο ναυάρχου
[του απονέμει ο ίδιος ο βασιλιάς
του χορηγείται δε και άφθονος παράς....
Σύντομα μια πενταπλάσια αποστολή
[αναχωρεί,
μ' εφόδια, όπλα και με διαθέσεις κατακτητή.....
Πάμε για βόρεια φωνάζει ο ναύαρχος
με το ύφος του πορθητή,
κυριαρχώ και στους καιρούς,
[μα και στις θάλασσες εκεί,
δεν με φοβίζουνε εμένα τα στοιχεία της φύσης,
[μα ούτε και οι θεοί.....
Του προηγουμένου ταξιδιού του
[την πορεία ακολουθεί,
μα το "Ντάρσευ Αιλαντ"* της Ιρλανδίας
[ σαν καβατζάρει,
θα τον σηκώσει ο Ποσειδώνας και θα τον πάρει,
κι αυτόν και τον μικρό του
[τον βασιλικό τον στόλο,
που στο βασίλειό του, στης θάλασσάς τον πάτο
[αύτανδρο τον στέλνει όλο.....
Κάποιοι ισχυρίζονται
ότι επέστρεψε στο Μπρίστολ μιά καραβέλα,
μισοβυθισμςενη κατατσακισμένη,
[μ' ένα κατάρτι που έκανε περατζάδα "πήγαινε-έλα",
κι ναύτες της με ένα τρέμουλο, με μιά φοβία,
μιλούσαν για μια ακαθόριστη
[και αόριστη μονομαχία,
του καπετάνιου Καμπότο,
[του μεγάλου θαλασσοπόρου,
με τον κυρίαρχο αρχαίο θεό της θάλασσας,
[κι όλου του βόρειου χώρου......
_____________________________________________
*"καθεύδειν αυτόν ουκ εώη
το Κολόμβου τρόπαιο”*, Σε
άλλο πρόσωπο η ρήση αυτή του
Θεμιστοκλή που έμεινε παροιμιώδης και
λέγεται, όταν κατορθωμα άλλου γίνεται
κίνητρο για τη δική μας προσπάθεια και
δραστηριότητα. Στον Θεμιστοκλή είχε
σαν αποτέλεσμα τη μεγάλη νίκη στη
ναυμαχία της Σαλαμίνας, που ήταν πράγματι
δικό του κατόρθωμα το............
"Ίτε παίδες Ελλήνων ίτε, ελευθερούτε πατρίδ', ελευθερούτε δε παίδας, γυναίκας, θεών τε πατρώων έδη, θήκας τε προγόνων, νυν υπέρ πάντων αγών".
*Τζοβάννι Καμπότο,
Για την ανακάλυψη της Νέας
Γης, ο Καμπότο έλαβε τον τίτλο του
ναυάρχου και ο βασιλιάς της Αγγλίας τον
αποζημίωσε με 10 λίρες εφάπαξ και 20 λίρες
ετήσιο μισθό. Τον επόμενο χρόνο, ο Καμπότο
ετοίμασε νέα αποστολή με πέντε πλοία.
Ανοιχτά της Ιρλανδίας
τα πλοία έπεσαν σε καταιγίδα και μόνο
ένα από αυτά μπόρεσε να σωθεί. Τα άλλα
τέσσερα χάθηκαν και μαζί τους χάθηκε
και Τζοβάννι Καμπότο."Ίτε παίδες Ελλήνων ίτε, ελευθερούτε πατρίδ', ελευθερούτε δε παίδας, γυναίκας, θεών τε πατρώων έδη, θήκας τε προγόνων, νυν υπέρ πάντων αγών".
Ένας από τους γιους του Καμπότο, ο Σεμπαστιάνο (Sebastiano Caboto) επέστρεψε στην Βόρειο Αμερική το 1508 για να βρει το μυθικό «βορειοδυτικό πέρασμα» από τον Ατλαντικό Ωκεανό προς την Ασία. Αργότερα ο Σεμπαστιάνο Καμπότο προσπάθησε να κάνει τον περίπλου της Γης, επαναλαμβάνοντας το κατόρθωμα του Φερδινάνδου Μαγγελάνου.
Κατέληξε όμως να ψάχνει για άργυρο στις εκβολές του Ρίο ντε λα Πλάτα στην Νότιο Αμερική (1525–1528).
Η τοποθεσία της πρώτης αποβίβασης του Τζοβάννι Καμπότο στην Νέα Γη είναι αμφίβολη και αποτελεί αντικείμενο συζήτησης. Ωστόσο, οι κυβερνήσεις του Καναδά και της Βρετανίας αναγνωρίζουν επισήμως ότι ο Τζιοβάννι Καμπότο αποβιβάστηκε στην ακτή Μποναβίστα της Νέας Γης. Κατά πάσα πιθανότητα, ο Τζοβάννι Καμπότο και το πλήρωμα του Ματθαίου ήταν οι πρώτοι Ευρωπαίοι εξερευνητές μετά τους Βίκινγκ που αποβιβάστηκαν στα αμερικανικά ηπειρωτικά εδάφη. Ο Χριστόφορος Κολόμβος αποβιβάστηκε στην αμερικανική ηπειρωτική χώρα το 1498, δηλ. έναν χρόνο μετά τον Καμπότο (κατά τα δύο πρώτα του ταξίδια, το 1492 και 1493, εξερεύνησε τα νησιά της Καραϊβικής).
Απόσπασμα από το έμμετρο έργο
"ΙΣΤΟΡΙΕΣ και ΥΣΤΕΡΙΕΣ της ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Στίχοι - Κείμενα: Παναγιώτης Β. Ματαράγκας
Επιμέλεια - Αποτύπωση: Κ. Γ. Ραπακούλια
Ιστορίες και Υστερίες της Ιστορίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.