 |
| Μουσείο "Οίκος των Σκλάβων" νησί Goree |
1802
Στο μέγαρο του Δημαρχείου της Γαλλικής πόλης Αμιένης στις 23 Μαΐου,[συμφώνησαν Γαλλία, Αγγλία, Ολλανδία και Ισπανία να τερματιστεί
ο πόλεμος του Β΄ Συνασπισμού, χωρίς να το πολυεννοούν μάλλον
[και να το πολυπιστεύουν, καθώς το μίσος Αγγλίας-Γαλλίας για να τιθασευτεί,
ήθελε ακόμη νεκρούς χιλιάδες να είναι στους τροχούς, ήθελε κι οι ζωντανοί
[να δίνουν το αίμα τους... (συγνώμη μεγάλε μας Ελύτη για την αντιγραφή).
Αυτή λοιπόν η Συνθήκη της Αμιένης* αφορούσε πέραν άλλων πολλών
[και τμήμα του ελλαδικού χώρου γιατί αναγνωριζόταν πλέον κράτος Ιονικό,
η Επτάνησος Πολιτεία*, υπό την προστασία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας...
[οι Τούρκοι δηλαδή θα προστάτευαν Έλληνες (το άλλο το ξέρεις με τον Τοτό ?)
κι ας πούμε χαριτολογώντας πως να αλληλοσκοτώνονται σταμάτησαν
[για να ξαποστάσουν, να κάνουνε τσιγάρο, όπως το λέγαμε στη δουλειά,
και τούτο επιβεβαιώνουν τα επακολουθήσαντα γεγονότα, αφού ξαναπλακώθηκαν
[οι Άγγλοι με τους Γάλλους, καθένας με τους συμμάχους του την επόμενη χρονιά.
[απ’ ότι φάνηκε εκείνη τη χρονιά, οι Γάλλοι δεν το πολυεννοoύσανε και αυτό,
γιατί με το νόμο της 20ης Μαΐου του 1802, ο Ναπολέων Α΄ της Γαλλίας
[επαναφέρει τη δουλεία στις γαλλικές αποικίες, και στέλνοντας πολύ στρατό,
αλυσοδένει τους Αϊτινούς, τους Γουαδελουπιάνους κι άλλους... είπαμε-ξείπαμε δηλώνει
[και την επιβάλει με λόγχες και μαστιγιές, απίστευτο μ’ αληθινό !
Έτσι στις 28 του μήνα οι σκλάβοι μη έχοντας τίποτα να χάσουν, εξεγέρθηκαν
[κατά των Γάλλων και του Βοναπάρτη, στη νήσο Γουαδελούπη της Καραϊβικής,
* Πληροφορίες από το βιβλίο του Κυριάκου Σιμόπουλου
“ΞΕΝΟΙ ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ”
* Συνθήκη της Αμιένης, Η Συνθήκη αυτή αφορούσε επίσης και τμήμα του ελλαδικού χώρου. Με τη συνθήκη της Αμιένης έλαβε τέλος ο πόλεμος του Δεύτερου Συνασπισμού.
Συγκεκριμένα δια της Συνθήκης αυτής που συνομολόγησαν η Γαλλία, η Αγγλία, η Ολλανδία και η Ισπανία καθορίσθηκαν τα ακόλουθα:
- Η Αγγλία υποχρεώθηκε να επιστρέψει στην Ισπανία και την Ολλανδία όλες τις κατακτηθείσες αποικίες της, εκτός των νήσων Κεϋλάνης και Τρινιντάντ.
- Η Γαλλία αναλάμβανε επίσης όλες τις αποικίες της, ενώ τα τότε σύνορα μεταξύ Γαλλικής Γουϊάνας και Βραζιλίας μετατέθηκαν κατά μήκος του ποταμού Αραγκουάρι. Ταυτόχρονα υποχρεώθηκε να εκκενώσει τη Ρώμη, τη Νάπολη καθώς και τη νήσο Έλβα.
- Με την αυτή συνθήκη αναγνωρίζονταν πλέον το Ιονικό κράτος, η Επτάνησος Πολιτεία, υπό την προστασία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
- Η νήσος Μάλτα επιστρέφονταν στο Τάγμα των Ιωαννιτών.
- Τέλος η Αίγυπτος επανέρχονταν στην κυριαρχία του Σουλτάνου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
* Επτάνησος Πολιτεία, Respublica Septinsularis, Το πρώτο (έστω και μερικώς) αυτόνομο κρατίδιο σε ελληνικά εδάφη, μετά την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας από τους Οθωμανούς στα μέσα του 15ου αιώνα.
Λίγα χρόνια μετά την κατάλυση της Δημοκρατίας του Αγίου Μάρκου από τον Ναπολέοντα το 1797, θα ακολουθήσει η Γαλλική κατοχή θα σημάνει και την κατάργηση της φεουδαρχίας με το συμβολικό κάψιμο από τους κατοίκους της χρυσής βίβλου των ευγενών, του λεγόμενου Libro d’Oro. Το κάψιμο της βίβλου εκείνη την εποχή έγινε σε όλα σχεδόν τα Ιόνια νησιά. Η αρχική ευφορία από τον ερχομό των Γάλλων, υποτιθέμενων ελευθερωτών, γρήγορα μετατράπηκε σε έντονη δυσφορία λόγω της υπεροπτικής και αλαζονικής προς τους κατοίκους συμπεριφοράς, αλλά και της δυσβάσταχτης και άδικης φορολογίας που επέβαλε η Γαλλική διοίκηση.
Ακολούθησε περίοδος αστάθειας, οι κάτοικοι είχαν διχαστεί, οι Ευγενείς εκμεταλλευόμενοι τη λαϊκή δυσαρέσκεια προς τους Γάλλους προωθούσαν σχέδιο κατάληψης της Κέρκυρας από τους Ρώσους, τελικά και με τις μεθοδεύσεις του τότε υπουργού των εξωτερικών της Ρωσίας Ιωάννη Καποδίστρια, κατάφεραν το 1799 η ιδιόμορφη συμμαχία Ρώσων και Τούρκων να καταλάβει την Κέρκυρα. Ακολούθησαν διαπραγματεύσεις, με τους Τούρκους να έχουν το πάνω χέρι, ενώ οι ντόπιοι ευγενείς σαν μόνο στόχο είχαν τη διατήρηση των προνομίων τους και οι Ρώσοι συμφωνούσαν με τους τελευταίους.
Η συμμετοχή του Ιωάννη Καποδίστρια τόσο στην πορεία του Ιονικού κράτους όσο και στις Ευρωπαϊκές διεργασίες μέσω των οποίων οδηγηθήκαμε τελικά στην δημιουργία του νεότερου Ελληνικού κράτους είναι ουσιαστική αν και στο παρασκήνιο το περισσότερο, τόσο μέσω των διπλωματικών του ενεργειών όσο και της επιρροής που ασκούσε ως Μασόνος στα Ευρωπαϊκά ζητήματα.
Δεν είναι κρυφό ότι η μεγαλύτερη Μασονική στοά της Κέρκυρας ανήκε στον πατέρα του και μετά σε αυτόν τον ίδιο, ούτε επίσης είναι άγνωστο το ότι σχεδόν όλα τα μέλη της Φιλικής εταιρείας αλλά και οι περισσότεροι πρωταγωνιστές και αγωνιστές της Ελληνικής
Επανάστασης του 1821 ήταν μυημένοι στις Τεκτονικές στοές της Κέρκυρας και της Ζακύνθου, όπως ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης για να αναφέρουμε μόνο έναν.
Τελικά με τις υποδείξεις του Ιωάννη Καποδίστρια στις 21 Μαρτίου του 1800 θα αποφασίσουν τη δημιουργία ενός κρατικού μορφώματος με την επωνυμία “ΙΟΝΙΟΝ ΚΡΑΤΟΣ” που περιελάμβανε όλα τα Επτάνησα, διατηρούσε τα προνόμια των ευγενών και πλήρωνε φόρο υποτέλειας στο Σουλτάνο.
Ίσως και να μην είναι παράξενο που αποσιωπάται από την επίσημη εκδοχή της ιστορίας αφού αμαυρώνει έτσι την ωραία εικόνα μιας Κέρκυρας που δε γνώρισε ποτέ Οθωμανικό ζυγό. Οι Τούρκοι τότε που αποβιβάστηκαν στην Κέρκυρα άρχισαν λεηλασίες και εκτελέσεις, μέχρι που επενέβησαν οι Ρώσοι για να τους σταματήσουν.
Ο Επτανησιακός λαός δεν είχε κανένα λόγο και δυνατότητα να αποφασίσει για το μέλλον του. Ακολούθησε η άμεση επαναφορά των προνομίων των ευγενών από τον αριστοκρατικής καταγωγής Ρώσο ναύαρχο Ουσακώφ.
Το 1807 με τη Συνθήκη του Τιλσίτ, η Ρωσική Αυτοκρατορία παραχώρησε τον έλεγχο των νησιών στη ναπολεόντεια Γαλλία, η οποία τα κατέλαβε αλλά δεν άλλαξε τη συνταγματική μορφή της Πολιτείας.
Οι Βρετανοί ξεκίνησαν τότε μια εκστρατεία για να κατακτήσουν τα νησιά, από το 1809 (Κύθηρα) ως το 1814 (Κέρκυρα), με αποτέλεσμα το σχηματισμό του αυτόνομου Ηνωμένου Κράτους των Ιονίων Νήσων το 1815 κάτω από την αποκλειστική προστασία της Μεγάλης Βρετανίας
Στις 21 Μαΐου του 1864 τα Επτάνησα, σαν δώρο του Βρετανικού στέμματος προς τον τότε νέο βασιλιά της Ελλάδας Γεώργιο A’ θα ενωθούν οριστικά με την Ελλάδα, αν και με πολύ βαρείς όρους για την Ελλάδα που ανέλαβε να πληρώσει πολλές αποζημιώσεις προς ξένες κυβερνήσεις, εταιρείες και ιδιώτες, δεν έλειψαν δε και οι διαφωνίες αλλά και οι αναταραχές λόγω του φόβου ότι τα Επτάνησα θα έχαναν την καλή οικονομική τους θέση αφού θα ενώνονταν με ένα φτωχό κράτος.
* Σικ, γαλ. Chic = κομψό-η,
Σανφασόν, γαλ. sanfason = χωρίς τρόπους,
Σεπτισίσμ, γαλ. scepticisme = σκεπτισισμός
Σουαρέ ντε γκαλά, soirée de Gala = Δεξίωση μεγάλη χοροεσπερίδα,
Έτσι στις 28 του μήνα οι σκλάβοι μη έχοντας τίποτα να χάσουν, εξεγέρθηκαν
[κατά των Γάλλων και του Βοναπάρτη, στη νήσο Γουαδελούπη της Καραϊβικής,
και αντιτάχθηκαν αντί να παραδοθούν αγωνιζόμενοι γενναία εναντίον
[πιότερων δυνάμεων, ακόμα κι όταν η σωτηρία ήταν εφικτή μόνο δια της φυγής,
μείναν να πολεμήσουν μέχρις εσχάτων, ανατινάζοντας δε την πυριτιδαποθήκη
[οι τελευταίοι ζωντανοί, πήραν μαζί στο θάνατο μέρος της δύναμης της Γαλλικής.
Σήμερα, τουρίστες που τυχαία διαβαίνουν στο Παρίσι τον κήπο Solitude,
[αναρωτιόνται για ποιο λόγο δώσαν στον κήπο το όνομα αυτό,
μα κι εγώ αναρωτιέμαι γιατί τη σκλάβα Σολιτούντ, ηρωίδα της Γουδελούπης,
[που έγκυος πολέμησε τους κατακτητές και εκτελέστηκε όταν γεννήθηκε το μωρό,
Πίσω, στο Παρίσι του 1802, ο Ναπολέων υπογράφει αμνηστία των επαναστατών
[κι οι εξόριστοι απ’ την Επανάσταση πλην ολίγων, επιστρέφουν στη Γαλλία,
μία χειρονομία συμφιλίωσης με τις παρατάξεις του παλαιού καθεστώτος,
[επαναφορά τού “φάτε παντεσπάνι” για να εδραιώσει τη δική του κυριαρχία.
Να πω και δύο λόγια για την Ελλάδα του τότε, που διεξοδικά περιέγραψαν
[οι τάχα φιλέλληνες, κι εννοώ τους Ευρωπαίους ταξιδιώτες-περιηγητές,
που μόνο φιλέλληνες δεν ήτανε, μας πέρναγαν γενεές δεκατέσσερις,
[μας έβλεπαν με απέχθεια κι αφ’ υψηλού... των αρχαίων απλά ήτανε θαυμαστές,
και παραβλέποντας δε τα 2.000 χρόνια της σκλαβιάς (Ρωμαίοι-Σταυροφόροι-Τούρκοι)
[περίμεναν στην εκδρομούλα τους να βρουν τους μακαρίτες Ικτίνο και Φειδία,
[πιότερων δυνάμεων, ακόμα κι όταν η σωτηρία ήταν εφικτή μόνο δια της φυγής,
μείναν να πολεμήσουν μέχρις εσχάτων, ανατινάζοντας δε την πυριτιδαποθήκη
[οι τελευταίοι ζωντανοί, πήραν μαζί στο θάνατο μέρος της δύναμης της Γαλλικής.
Σήμερα, τουρίστες που τυχαία διαβαίνουν στο Παρίσι τον κήπο Solitude,
[αναρωτιόνται για ποιο λόγο δώσαν στον κήπο το όνομα αυτό,
μα κι εγώ αναρωτιέμαι γιατί τη σκλάβα Σολιτούντ, ηρωίδα της Γουδελούπης,
[που έγκυος πολέμησε τους κατακτητές και εκτελέστηκε όταν γεννήθηκε το μωρό,
προβάλουνε οι Γάλλοι δείχνοντας τη βαρβαρότητα τους στο παρελθόν,
[και επιδεικνύοντας έναν ευρωπαϊκο-σκοταδο-σκλαβο-πολιτισμό ?
[κι οι εξόριστοι απ’ την Επανάσταση πλην ολίγων, επιστρέφουν στη Γαλλία,
μία χειρονομία συμφιλίωσης με τις παρατάξεις του παλαιού καθεστώτος,
[επαναφορά τού “φάτε παντεσπάνι” για να εδραιώσει τη δική του κυριαρχία.
Να πω και δύο λόγια για την Ελλάδα του τότε, που διεξοδικά περιέγραψαν
[οι τάχα φιλέλληνες, κι εννοώ τους Ευρωπαίους ταξιδιώτες-περιηγητές,
που μόνο φιλέλληνες δεν ήτανε, μας πέρναγαν γενεές δεκατέσσερις,
[μας έβλεπαν με απέχθεια κι αφ’ υψηλού... των αρχαίων απλά ήτανε θαυμαστές,
και παραβλέποντας δε τα 2.000 χρόνια της σκλαβιάς (Ρωμαίοι-Σταυροφόροι-Τούρκοι)
[περίμεναν στην εκδρομούλα τους να βρουν τους μακαρίτες Ικτίνο και Φειδία,
Κι αφού δεν τους βρίσκαν... για να τους “τιμήσουν” κλέβαν τα έργα τους
[Ακρόπολη, μνημεία, ναούς, χειρόγραφα... και για εμάς δεν δίνανε μία
στις περιγραφές τους ανέφεραν πως δεν μας βρήκαν “σικ”, και “ντιστεγκέ”,
[“σανφασόν”, “κο μιλ φό” και σεπτισίσμ*, δηλαδή τί περιμένανε ρε παιδί μου,
μετά είκοσι αιώνες δυστυχίας να τους υποδεχθούν ο Πλάτωνας κι ο Σωκράτης
[με “σουαρέ ντε γκαλά”, με φιλιά αέρος, και με χρυσέ μου και χρυσή μου ?
“Του στραβού το δίκιο” όμως με τίποτα δεν πρόκειται να κρύψω,
[είχαν επιχειρήματα που βγάζουν μάτι οι αγγλο-φραγκο-περιηγητές αυτοί,
και θα αναφέρω δυό γεγονότα εκείνης της χρονιάς, τότε που τέτοιοι ταξιδιώτες
[είχαν με Έλληνες, τον 19ο αιώνα, νταραβέρι, επαφή, αλισβερίσι και συναλλαγή.
Ο Κοραής* κατηγορεί τα μοναστήρια για την απώλεια αρχαίων περγαμηνών,
[και τον επιβεβαιώνουν δύο διάσημοι του 19ου αιώνα περιηγητές,
ο Άγγλος μεταλλειολόγος Clarke*, που αναφέρει ότι καλόγεροι στην Πάτμο,
[του πούλησαν τον “Πλατωνικό Διάλογο” (!) τ' ακούς, αγανακτείς... κλαις,
[Ακρόπολη, μνημεία, ναούς, χειρόγραφα... και για εμάς δεν δίνανε μία
στις περιγραφές τους ανέφεραν πως δεν μας βρήκαν “σικ”, και “ντιστεγκέ”,
[“σανφασόν”, “κο μιλ φό” και σεπτισίσμ*, δηλαδή τί περιμένανε ρε παιδί μου,
μετά είκοσι αιώνες δυστυχίας να τους υποδεχθούν ο Πλάτωνας κι ο Σωκράτης
[με “σουαρέ ντε γκαλά”, με φιλιά αέρος, και με χρυσέ μου και χρυσή μου ?
“Του στραβού το δίκιο” όμως με τίποτα δεν πρόκειται να κρύψω,
[είχαν επιχειρήματα που βγάζουν μάτι οι αγγλο-φραγκο-περιηγητές αυτοί,
και θα αναφέρω δυό γεγονότα εκείνης της χρονιάς, τότε που τέτοιοι ταξιδιώτες
[είχαν με Έλληνες, τον 19ο αιώνα, νταραβέρι, επαφή, αλισβερίσι και συναλλαγή.
Ο Κοραής* κατηγορεί τα μοναστήρια για την απώλεια αρχαίων περγαμηνών,
[και τον επιβεβαιώνουν δύο διάσημοι του 19ου αιώνα περιηγητές,
ο Άγγλος μεταλλειολόγος Clarke*, που αναφέρει ότι καλόγεροι στην Πάτμο,
[του πούλησαν τον “Πλατωνικό Διάλογο” (!) τ' ακούς, αγανακτείς... κλαις,
Μα δεν τελειώσαμε…
...Σαν ο Πουκβίλ*, Γάλλος γιατρός και ιστορικός συγγραφέας
[ρώτησε «εάν υπάρχουν στη βιβλιοθήκη του μοναστηριού αρχαίες περγαμηνές»,
ο ηγούμενος της μονής του Αγίου Ιακώβου το 1802 απάντησε:
[«κάθε τι σχετικό με τους ειδωλολάτρες εμείς το κάψαμε στις φωτιές...!».
[ρώτησε «εάν υπάρχουν στη βιβλιοθήκη του μοναστηριού αρχαίες περγαμηνές»,
ο ηγούμενος της μονής του Αγίου Ιακώβου το 1802 απάντησε:
[«κάθε τι σχετικό με τους ειδωλολάτρες εμείς το κάψαμε στις φωτιές...!».
* Πληροφορίες από το βιβλίο του Κυριάκου Σιμόπουλου
“ΞΕΝΟΙ ΤΑΞΙΔΙΩΤΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ”
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
* Συνθήκη της Αμιένης, Η Συνθήκη αυτή αφορούσε επίσης και τμήμα του ελλαδικού χώρου. Με τη συνθήκη της Αμιένης έλαβε τέλος ο πόλεμος του Δεύτερου Συνασπισμού.
Συγκεκριμένα δια της Συνθήκης αυτής που συνομολόγησαν η Γαλλία, η Αγγλία, η Ολλανδία και η Ισπανία καθορίσθηκαν τα ακόλουθα:
- Η Αγγλία υποχρεώθηκε να επιστρέψει στην Ισπανία και την Ολλανδία όλες τις κατακτηθείσες αποικίες της, εκτός των νήσων Κεϋλάνης και Τρινιντάντ.
- Η Γαλλία αναλάμβανε επίσης όλες τις αποικίες της, ενώ τα τότε σύνορα μεταξύ Γαλλικής Γουϊάνας και Βραζιλίας μετατέθηκαν κατά μήκος του ποταμού Αραγκουάρι. Ταυτόχρονα υποχρεώθηκε να εκκενώσει τη Ρώμη, τη Νάπολη καθώς και τη νήσο Έλβα.
- Με την αυτή συνθήκη αναγνωρίζονταν πλέον το Ιονικό κράτος, η Επτάνησος Πολιτεία, υπό την προστασία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
- Η νήσος Μάλτα επιστρέφονταν στο Τάγμα των Ιωαννιτών.
- Τέλος η Αίγυπτος επανέρχονταν στην κυριαρχία του Σουλτάνου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
* Επτάνησος Πολιτεία, Respublica Septinsularis, Το πρώτο (έστω και μερικώς) αυτόνομο κρατίδιο σε ελληνικά εδάφη, μετά την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας από τους Οθωμανούς στα μέσα του 15ου αιώνα.
Λίγα χρόνια μετά την κατάλυση της Δημοκρατίας του Αγίου Μάρκου από τον Ναπολέοντα το 1797, θα ακολουθήσει η Γαλλική κατοχή θα σημάνει και την κατάργηση της φεουδαρχίας με το συμβολικό κάψιμο από τους κατοίκους της χρυσής βίβλου των ευγενών, του λεγόμενου Libro d’Oro. Το κάψιμο της βίβλου εκείνη την εποχή έγινε σε όλα σχεδόν τα Ιόνια νησιά. Η αρχική ευφορία από τον ερχομό των Γάλλων, υποτιθέμενων ελευθερωτών, γρήγορα μετατράπηκε σε έντονη δυσφορία λόγω της υπεροπτικής και αλαζονικής προς τους κατοίκους συμπεριφοράς, αλλά και της δυσβάσταχτης και άδικης φορολογίας που επέβαλε η Γαλλική διοίκηση.
Ακολούθησε περίοδος αστάθειας, οι κάτοικοι είχαν διχαστεί, οι Ευγενείς εκμεταλλευόμενοι τη λαϊκή δυσαρέσκεια προς τους Γάλλους προωθούσαν σχέδιο κατάληψης της Κέρκυρας από τους Ρώσους, τελικά και με τις μεθοδεύσεις του τότε υπουργού των εξωτερικών της Ρωσίας Ιωάννη Καποδίστρια, κατάφεραν το 1799 η ιδιόμορφη συμμαχία Ρώσων και Τούρκων να καταλάβει την Κέρκυρα. Ακολούθησαν διαπραγματεύσεις, με τους Τούρκους να έχουν το πάνω χέρι, ενώ οι ντόπιοι ευγενείς σαν μόνο στόχο είχαν τη διατήρηση των προνομίων τους και οι Ρώσοι συμφωνούσαν με τους τελευταίους.
Η συμμετοχή του Ιωάννη Καποδίστρια τόσο στην πορεία του Ιονικού κράτους όσο και στις Ευρωπαϊκές διεργασίες μέσω των οποίων οδηγηθήκαμε τελικά στην δημιουργία του νεότερου Ελληνικού κράτους είναι ουσιαστική αν και στο παρασκήνιο το περισσότερο, τόσο μέσω των διπλωματικών του ενεργειών όσο και της επιρροής που ασκούσε ως Μασόνος στα Ευρωπαϊκά ζητήματα.
Δεν είναι κρυφό ότι η μεγαλύτερη Μασονική στοά της Κέρκυρας ανήκε στον πατέρα του και μετά σε αυτόν τον ίδιο, ούτε επίσης είναι άγνωστο το ότι σχεδόν όλα τα μέλη της Φιλικής εταιρείας αλλά και οι περισσότεροι πρωταγωνιστές και αγωνιστές της Ελληνικής
Επανάστασης του 1821 ήταν μυημένοι στις Τεκτονικές στοές της Κέρκυρας και της Ζακύνθου, όπως ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης για να αναφέρουμε μόνο έναν.
Τελικά με τις υποδείξεις του Ιωάννη Καποδίστρια στις 21 Μαρτίου του 1800 θα αποφασίσουν τη δημιουργία ενός κρατικού μορφώματος με την επωνυμία “ΙΟΝΙΟΝ ΚΡΑΤΟΣ” που περιελάμβανε όλα τα Επτάνησα, διατηρούσε τα προνόμια των ευγενών και πλήρωνε φόρο υποτέλειας στο Σουλτάνο.
Ίσως και να μην είναι παράξενο που αποσιωπάται από την επίσημη εκδοχή της ιστορίας αφού αμαυρώνει έτσι την ωραία εικόνα μιας Κέρκυρας που δε γνώρισε ποτέ Οθωμανικό ζυγό. Οι Τούρκοι τότε που αποβιβάστηκαν στην Κέρκυρα άρχισαν λεηλασίες και εκτελέσεις, μέχρι που επενέβησαν οι Ρώσοι για να τους σταματήσουν.
Ο Επτανησιακός λαός δεν είχε κανένα λόγο και δυνατότητα να αποφασίσει για το μέλλον του. Ακολούθησε η άμεση επαναφορά των προνομίων των ευγενών από τον αριστοκρατικής καταγωγής Ρώσο ναύαρχο Ουσακώφ.
Το 1807 με τη Συνθήκη του Τιλσίτ, η Ρωσική Αυτοκρατορία παραχώρησε τον έλεγχο των νησιών στη ναπολεόντεια Γαλλία, η οποία τα κατέλαβε αλλά δεν άλλαξε τη συνταγματική μορφή της Πολιτείας.
Οι Βρετανοί ξεκίνησαν τότε μια εκστρατεία για να κατακτήσουν τα νησιά, από το 1809 (Κύθηρα) ως το 1814 (Κέρκυρα), με αποτέλεσμα το σχηματισμό του αυτόνομου Ηνωμένου Κράτους των Ιονίων Νήσων το 1815 κάτω από την αποκλειστική προστασία της Μεγάλης Βρετανίας
Στις 21 Μαΐου του 1864 τα Επτάνησα, σαν δώρο του Βρετανικού στέμματος προς τον τότε νέο βασιλιά της Ελλάδας Γεώργιο A’ θα ενωθούν οριστικά με την Ελλάδα, αν και με πολύ βαρείς όρους για την Ελλάδα που ανέλαβε να πληρώσει πολλές αποζημιώσεις προς ξένες κυβερνήσεις, εταιρείες και ιδιώτες, δεν έλειψαν δε και οι διαφωνίες αλλά και οι αναταραχές λόγω του φόβου ότι τα Επτάνησα θα έχαναν την καλή οικονομική τους θέση αφού θα ενώνονταν με ένα φτωχό κράτος.
* Σικ, γαλ. Chic = κομψό-η,
Ντιστεγκέ, γαλ. distige = ξεχωριστός-η, αριστοκρατικός-η,
Σανφασόν, γαλ. sanfason = χωρίς τρόπους,
Κο-μιλ-φό, γαλ. col mi fo = καθώς πρέπει,
Σεπτισίσμ, γαλ. scepticisme = σκεπτισισμός
Σουαρέ ντε γκαλά, soirée de Gala = Δεξίωση μεγάλη χοροεσπερίδα,
* Αδαμάντιος Κοραής, Ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του νεοελληνικού διαφωτισμού και μνημονεύεται, ανάμεσα σε άλλα, ως πρωτοπόρος στην έκδοση έργων αρχαίας ελληνικής γραμματείας, αλλά και για τις γλωσσικές του απόψεις στην υποστήριξη της καθαρεύουσας, σε μια μετριοπαθή όμως μορφή της, με σκοπό την εκκαθάριση των πλείστων ξένων λέξεων που υπήρχαν στη γλώσσα του λαού. Έλληνας φιλόλογος με βαθιά γνώση του ελληνικού πολιτισμού. (Σμύρνη, 27 Απριλίου 1748 – Παρίσι, 6 Απριλίου 1833).
Ο Κοραής έζησε τη Γαλλική Επανάσταση και την απήχησή της στην Ελλάδα. Η πεποίθησή του πως η Επανάσταση ήταν πρόωρη επαναλαμβάνεται συχνά, όπως στην επίσημη επιστολή του προς τις Ελληνικές αρχές τον Αύγουστο του 1825 και στα 1831, οπότε σε επιστολή του προς τον Αλέξανδρο Κοντόσταυλο, έγραψε:
«Ἡ ἐπανάστασις τῆς Ἑλλάδος ἦτο δικαιοτάτη, ἀλλὰ ἔγινεν ἀκαίρως. Ὁ καιρός της ἦτο τὸ 1850 ἔτος, ὅτε ἠθέλαμεν ἔχει πολλοὺς ἀπὸ τοὺς ἔτι σπουδάζοντας νέους μας, ἡλικιωμένους ἄλλους μεταξὺ 30 καὶ 40 ἐτῶν, καὶ ἄλλους ὑπὲρ τὰ 40, καὶ διδαγμένους ἀπὸ τὰ συμβάντα καὶ συμβαίνοντα σήμερον εἰς τὴν Εὐρώπην, ἱκανοὺς νὰ δράξωσι τὰ πράγματα καὶ νὰ διαλύσωσι τὰς φατρίας».
Ο Κοραής έζησε τη Γαλλική Επανάσταση και την απήχησή της στην Ελλάδα. Η πεποίθησή του πως η Επανάσταση ήταν πρόωρη επαναλαμβάνεται συχνά, όπως στην επίσημη επιστολή του προς τις Ελληνικές αρχές τον Αύγουστο του 1825 και στα 1831, οπότε σε επιστολή του προς τον Αλέξανδρο Κοντόσταυλο, έγραψε:
«Ἡ ἐπανάστασις τῆς Ἑλλάδος ἦτο δικαιοτάτη, ἀλλὰ ἔγινεν ἀκαίρως. Ὁ καιρός της ἦτο τὸ 1850 ἔτος, ὅτε ἠθέλαμεν ἔχει πολλοὺς ἀπὸ τοὺς ἔτι σπουδάζοντας νέους μας, ἡλικιωμένους ἄλλους μεταξὺ 30 καὶ 40 ἐτῶν, καὶ ἄλλους ὑπὲρ τὰ 40, καὶ διδαγμένους ἀπὸ τὰ συμβάντα καὶ συμβαίνοντα σήμερον εἰς τὴν Εὐρώπην, ἱκανοὺς νὰ δράξωσι τὰ πράγματα καὶ νὰ διαλύσωσι τὰς φατρίας».
Δεν ήταν μόνο η σύνδεση μεταξύ της ανόδου του εκπαιδευτικού επιπέδου και των καλύτερων όρων για την επαναστατική εκδήλωση, που προϋπέθετε ο Κοραής, αλλά και ο προηγούμενος περιορισμός της κοινωνικής επιρροής των κοτζαμπάσηδων, ιερωμένων και των Φαναριωτών, για να μην αντικατασταθούν οι Τούρκοι από χριστιανοὺς τουρκίζοντας.
Αντιπολιτεύθηκε με οξύτητα το καθεστώς του Καποδίστρια και ευχήθηκε την ανατροπή του. Χρησιμοποίησε το γνώριμό του διαλογικό είδος εκδίδοντας δύο ψευδώνυμους διαλόγους με τίτλο,
“Τί συμφέρει εἰς τὴν ἐλευθερωμένην ἀπὸ τοὺς Τούρκους Ἑλλάδα νὰ πράξῃ εἰς τὰς
παρούσας περιστάσεις διὰ νὰ μὴ δουλωθῇ εἰς Χριστιανοὺς Τουρκίζοντας”.
Ο πρώτος διάλογος δημοσιεύθηκε το 1830 και δεύτερος μετά το θάνατο του Καποδίστρια, το 1831.
Το δεύτερο κείμενο καταστράφηκε από τους Καποδιστριακούς στην Εθνοσυνέλευση του Ναυπλίου το 1832. Αίτια που πιθανολογούνται:
α) η προσήλωση του Κοραή στις δημοκρατικές και φιλελεύθερες αρχές, σε αντίθεση με
τον ολοένα και πιο συγκεντρωτικό τρόπο διακυβέρνησης του Καποδίστρια
β) Γινόταν αποκλειστικά δέκτης των επικριτικών και δυσφημιστικών μηνυμάτων και
πληροφοριών που έφταναν από την Ελλάδα (διά αλληλογραφίας, επισκέψεων και
εφημερίδων που έφταναν σε αυτόν)
γ) Η υπόθεση της Χίου και των Χίων, συμπατριωτών του, δεν επιλυόταν από τον
Κυβερνήτη
δ) οι πολιτικές εξελίξεις στη Γαλλία την ίδια περίοδο: τον Ιούλιο του 1830 ανατρέπεται
το -μισητό για τον Κοραή- καθεστώς των Βουρβόνων και ανεβαίνει στο θρόνο ο
Λουδοβίκος Φίλιππος της Ορλεάνης. Η απόφασή του να στραφεί κατά του
καποδιστριακού καθεστώτος ενίσχυσε το κύρος του αντικυβερνητικού αγώνα και τον
πλούτισε με νέα επιχειρήματα.
Παράλληλα, έφερε, με το κύρος και την επιρροή του, νέους οπαδούς στην
αντιπολίτευση, κυρίως Έλληνες της διασποράς, ενώ εξασφάλισε πρόσβαση σε
πολιτικούς κύκλους του Παρισιού, για να στραφεί η γαλλική κοινή γνώμη
κατά του Κυβερνήτη. «Οπωσδήποτε, η πληροφόρηση του Κοραή για τα ελληνικά
πράγματα ήταν μονομερής. Ωστόσο κι αν ακόμη είχε τη δυνατότητα σφαιρικότερης
ενημέρωσης, η σύγκρουση με τον Καποδίστρια δύσκολα θα αποφευγόταν».
* Ντάνιελ Έντουαρντ Κλαρκ, Daniel Edward Clarke, Άγγλος μεταλλειολόγος, συλλέκτης και περιηγητής. Γεννήθηκε το 1769 και πέθανε τον Μάρτιο του 1822.
Ταξίδεψε στην ίδια την Αγγλία, Ιταλία, Σκανδιναβικές χώρες, Ρωσία, Μικρά Ασία (1799 μέχρι 1802) και στην Ελλάδα της οποίας πολλούς αρχαιολογικούς θησαυρούς λεηλάτησε και αυτός και συγκέντρωσε πλήθος νομισμάτων, αγγείων, αγαλμάτων κ.α. Αντικείμενα, τα περισσότερα από την Ελευσίνα που μετέφερε στην Αγγλία και παρέδωσε στο Μουσείο Φιτζίλιαμ του Κέιμπριτζ. Πολύτιμα αντικείμενα ξεσήκωσε και από τη Σουηδία, τη Σιβηρία, την Αίγυπτο (από το Κάιρο πήρε ένα πολυτιμότατο σπάνιο χειρόγραφο του Χίλιες και Μια Νύχτες) και από την Κύπρο την οποία επεσκέφθη τον Ιούνιο του 1801.
Μετά την επιστροφή του στην Αγγλία, το 1805, έγινε κληρικός κι εργάστηκε ως καθηγητής της μεταλλειολογίας στο Κέιμπριτζ. Τα χειρόγραφα που συγκέντρωσε από διάφορες χώρες αγοράστηκαν από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης.
Tο 1810 άρχισε να εκδίδει τις ταξιδιωτικές του εντυπώσεις που τελικά απετέλεσαν 8 τόμους υπό τον γενικό τίτλο Travels in various Countries of Europe, Asia and Africa (Ταξίδια σε διάφορες Χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής).
Στο δεύτερο τόμο των ταξιδιωτικών του (Greece, Egypt and the Holy Land [Ελλάδα, Αίγυπτος και Άγιοι Τόποι]) που εξεδόθη το 1812, περιέχεται και κεφάλαιο με τις εντυπώσεις του από την Κύπρο. Ο Κλαρκ επισκέφθηκε την Κύπρο επιβαίνοντας στην αγγλική φρεγάδα Ceres, από τις 6 μέχρι τις 16 Ιουνίου του 1801.
* Φρανσουά Σαρλ Υγκ Λοράν Πουκβίλ, François Charles Hugues Laurent Pouqueville (1770-1838), Γάλλος ιατρός, περιηγητής, διπλωμάτης, ιστορικός συγγραφέας, ακαδημαϊκός καθώς και φιλέλληνας, σύμφωνα με τίτλο που έδινε τότε και όχι μόνο, η Ιστορία.
Κατά τον νομικό και κοινωνιολόγο Δ. Μαυρογιάννη βέβαια δεν θεωρείται φιλέλληνας ούτε συνηγορούσε υπέρ της Επανάστασης των Ελλήνων κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Αρχικά ήταν ιερέας στη Μονμαρσέ (Montmarcé) και αργότερα βοηθός του Δημάρχου παραιτούμενος από τον κλήρο. Σπούδασε ιατρική στο Παρίσι υπό τον Αντουάν Ντυμπουά υπό τον οποίο συμμετείχε, ως χειρουργός, σε επιστημονική αποστολή συνοδεύοντας τον Μεγάλο Ναπολέοντα στην εκστρατεία του στην Αίγυπτο. Τότε συνέγραψε την πρώτη του μελέτη για την πανώλη, στηριζόμενος σε δικές του παρατηρήσεις. Λόγω όμως σοβαρής ασθενείας έλαβε αναρρωτική άδεια.
Επιστρέφοντας στη Γαλλία με το εμπορικό σκάφος «Παναγία του Μαυροβουνίου» τούτο καταλήφθηκε από Αλγερινούς πειρατές στη περιοχή της Καλαβρίας απ' όπου και μεταφέρθηκε σιδηροδέσμιος μέσω του Ναυαρίνου στην Τριπολιτσά, όπου και κρατήθηκε αιχμάλωτος δέκα περίπου μήνες, λόγω του τότε Γαλλοτουρκικού πολέμου. Στο διάστημα αυτό παρείχε εξαίρετες ιατρικές υπηρεσίες στον Βαλή του Μωρέα Μουσταφά πασά, ο οποίος όμως το 1798 τον έστειλε στην Κωνσταντινούπολη, όπου και ρίχτηκε στη φυλακή του Γεντί Κουλέ. Εκεί παρέμεινε έγκλειστος για δύο χρόνια και απελευθερώθηκε το 1801, μετά την παρέμβαση του Γάλλου πρέσβη.
Κατά το διάστημα της κάθειρξής του ο Πουκεβίλ προσπάθησε να μάθει την ελληνική γλώσσα, στην οποία και συνέθεσε στίχους εμπνευσμένος από την αγάπη του για την τουρκοκρατούμενη Ελλάδα, συγγράφοντας αναμνήσεις και εντυπώσεις από την Πελοπόννησο και μεταφράζοντας ακόμη και αρχαίους Έλληνες συγγραφείς.
Μετά την απελευθέρωσή του επέστρεψε στο Παρίσι, όπου εγκαταλείποντας πλέον την ιατρική επιδόθηκε στη συγγραφή και έκδοση του πρώτου μεγάλου έργου του «Ταξίδια εις Μωρέα, Κωνσταντινούπολιν, Αλβανίαν και πολλά άλλα μέρη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας κατά τα έτη 1798-1801». Το έργο αυτό εκδόθηκε το 1805 κάνοντας ιδιαίτερη αίσθηση και σημειώνοντας επιτυχία. Ο Πουκεβίλ το αφιέρωσε στον Αυτοκράτορα Ναπολέοντα, οπότε ο Ναπολέων τον διόρισε γενικό πρόξενο παρά τον Αλή πασά στα Ιωάννινα, με τον οποίο ο Πουκεβίλ δημιούργησε ισχυρές σχέσεις. Εκεί παρέμεινε από το 1805 μέχρι το 1815, όταν ανακλήθηκε με την αποκατάσταση της Βασιλείας στη Γαλλία.
Το 1814 ο Φ. Πουκεβίλ διορίστηκε πρόξενος στην Πάτρα, όπου βρισκόταν ο αδελφός του
Ούγος (Hugues). Το 1816 επέστρεψε στη Γαλλία όπου και παρέμεινε μόνιμα, ενώ στη θέση
του προξένου τον αντικατέστησε ο αδελφός του, ο οποίος πρόσφερε ιδιαίτερες υπηρεσίες κατά την Επανάσταση του 1821, προσφέροντας και την οικία του ως καταφύγιο για πολλούς κατατρεγμένους Έλληνες. Στη Γαλλία ο Φρανσουά συγγράφει το δεύτερο πολύκροτο πεντάτομο έργο του «Ταξίδιον είς Ελλάδα» περιγράφοντας την άλλοτε χώρα
και αυτή τη σύγχρονη με τα ήθη και έθιμα των κατοίκων με το οποίο και συνέδεσε πλέον
το όνομά του με την περίοδο αυτή της ελληνικής ιστορίας.
Το 1824 εκδίδει την τετράτομη «Ιστορία της αναγεννήσεως της Ελλάδος» με αφήγηση γεγονότων της περιόδου 1740 μέχρι 1824. Τις πληροφορίες άντλησε από εκθέσεις και επιστολές, κανονικές και κρυπτογραφημένες, που λάβαινε από τον αδελφό του Ούγο.
Ο τελευταίος έμενε στην Πάτρα μέχρι το 1822. Μέσω του λαμπρού αυτού έργου του άνοιξαν για τον Φ. Πουκεβίλ οι πύλες της Γαλλικής Ακαδημίας. Το 1835 ακολούθησε η έκδοση νέου ιστορικού συγγράμματος με τον τίτλο «Ιστορία και περιγραφή της Ελλάδος», εξίσου σπουδαίου έργου.
Στον Πουκεβίλ αποδίδονται επίσης και δύο ανώνυμα δημοσιεύματα, το «Υπόμνημα περί της ζωής και της δυνάμεως του Αλή Πασά» που εκδόθηκε το 1820 και «Σημείωμα περί του τραγικού τέλους του Αλή του Τεπελενλή», που δημοσιεύτηκε το 1822. Πέρα όμως αυτών ο Πουκεβίλ εξέδωσε και πολλά άλλα πολιτικά άρθρα μελετώντας τα υπέρ των Ελλήνων και της Ελλάδας γεγονότα.
Ο Πουκεβίλ τιμήθηκε από τον βασιλιά Όθωνα με το παράσημο του Τάγματος του Σωτήρος. Πέθανε στο Παρίσι σε ηλικία 68 ετών στις 20 Δεκεμβρίου του 1838. Επί του τάφου του που βρίσκεται στο Κοιμητήριο του Μονπαρνάς (Παρίσι) έχει χαραχθεί το ακόλουθο δίγλωσσο επίγραμμα (στην ελληνική και γαλλική):
«Με τα γραπτά του συνέβαλε δυναμικά στην επιστροφή της αρχαίας τους ιθαγένειας, στους καταπιεσμένους Έλληνες».
_________________________________________________________________________________
Απόσπασμα από το έμμετρο έργο
"ΙΣΤΟΡΙΕΣ και ΥΣΤΕΡΙΕΣ της ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Στίχοι - Κείμενα: Παναγιώτης Β. Ματαράγκας
Επιμέλεια - Αποτύπωση: Κ. Γ. Ραπακούλια
Ιστορίες και Υστερίες της Ιστορίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.