1807
Σκλαβωμένη η Ελλάδα, όμως σε 'κείνο το ελεύθερο κομμάτι της, που πέρασαν[Ρωμαίοι, Βενετοί, Οθωμανοί και Γάλλοι, στην Επτάνησο Πολιτεία,
έχουνε καταφύγει οι κυνηγημένοι κλέφτες των Ελληνικών βουνών, όπως
[και οι εξόριστοι Σουλιώτες που αγναντεύουν τα βουνά ψάχνοντας ευκαιρία
για να γυρίσουν στα μέρη των πατέρων τους, απ’ όπου τους έδιωξε ο Αλή Πασάς,
[μετά από πόλεμο 4,5 ετών κι αφού τα υπερασπίστηκαν με αυτοθυσία.
Οι εξόριστοι “κλέφτες” και Σουλιώτες που πήγαιναν μισθοφόροι εδώ και ‘κει,
[πανηγυρίζουν σαν τα σπάνε τα συνεταιράκια, Ρώσοι και Τούρκοι μεταξύ τους,
όταν μετά την ήττα των Ρώσων στο Αούστερλιτς από τον Βοναπάρτη,
[ο Σουλτάνος κηρύσσει πόλεμο στους Ρώσους κι έτσι λήγει η αγάπη η δική τους.
Στα τέλη Ιανουαρίου ο ρωσικός στρατός ορμά ξανά κατά του Βοναπάρτη
[στην Ανατολική Πρωσία, απειλητικά προελαύνοντας προς τη Δύση,
...μα τρώει τα μούτρα του και υποχωρεί, αφήνοντας τον Ναπολέοντα κύριο
[ενός πεδίου μάχης, σκεπασμένου με πτώματα Ρώσων που είχε αυτός αφήσει.
[μετά από πόλεμο 4,5 ετών κι αφού τα υπερασπίστηκαν με αυτοθυσία.
Οι εξόριστοι “κλέφτες” και Σουλιώτες που πήγαιναν μισθοφόροι εδώ και ‘κει,
[πανηγυρίζουν σαν τα σπάνε τα συνεταιράκια, Ρώσοι και Τούρκοι μεταξύ τους,
όταν μετά την ήττα των Ρώσων στο Αούστερλιτς από τον Βοναπάρτη,
[ο Σουλτάνος κηρύσσει πόλεμο στους Ρώσους κι έτσι λήγει η αγάπη η δική τους.
Στα τέλη Ιανουαρίου ο ρωσικός στρατός ορμά ξανά κατά του Βοναπάρτη
[στην Ανατολική Πρωσία, απειλητικά προελαύνοντας προς τη Δύση,
...μα τρώει τα μούτρα του και υποχωρεί, αφήνοντας τον Ναπολέοντα κύριο
[ενός πεδίου μάχης, σκεπασμένου με πτώματα Ρώσων που είχε αυτός αφήσει.
Αλλά κι οι επαναστατημένοι Σέρβοι, αφυπνίζουν τους υπολοίπους χριστιανούς,
[σαν τρέπουν Τούρκους σε φυγή κι αέρας λευτεριάς πνέει σε όλη τη Βαλκανική,
αφού κι οι Ρώσοι επίσης τους νικούν στο Βουκουρέστι στις 2 Ιουνίου,
[ο δε Τσαρικός στόλος νικά σε Άθω, Δαρδανέλια και κυριαρχεί.
Ο περιβόητος Αλή Πασάς των Ιωαννίνων, ακόμα "πιστός" στο Σουλτάνο,
[προετοιμάζει το έδαφος και το στρατό του, στη κοντινή Λευκάδα να επιτεθεί
(την τότε “Αγία Μαύρα”) η “Επτάνησος Πολιτεία” ολόκληρη σε συναγερμό,
[διορίζει τον Καποδίστρια στις 2 Ιουνίου ως έκτακτο στρατιωτικό διοικητή.
ο οποίος οργάνωσε την άμυνα του νησιού καλώντας όλους να βοηθήσουν,
[«Τό παράδειγμα ἐγώ ο ἴδιος, οἱ ἀναπληρωταί μου και πολλοί ἱερεῖς,
ἤλθομεν διά νά δείξωμεν, πρῶτοι εἰργάσθημεν κύπτοντες ἐπί τῆς σκαπάνης
[καί τοῦ λίσγου», δηλαδή έπεσε ο ίδιος στη δουλειά κι όσοι της νήσου επιφανείς.
[«Τό θαυμαστότερον, τό έλληνικώτερον κατόρθωμα τοῦ Καποδιστρίου
ὑπήρξεν ἡ ἐν Λευκάδι συγκέντρωσις τῶν ἐνδοξοτέρων καπετανάτων
[τῆς Ρούμελης πρός ὑπεράσπισιν τῆς κινδυνευούσης Λευκάδος, έκ τοῦ ὀποίου
οἱ κλέφται ἀπέβαλον τήν ἰδέαν τῆς άτομικής κεχωρισμένης δράσης,
[τῆς προσωπικής ἐπιθετικής ἀντίδρασης ἐκάστου κατά τῶν Όθωμανών
καί συνησπίσθησαν καί συνετάχθησαν ὑπό τήν άρχηγίαν τού Κατζαντώνη,
[τοῦ Σαρακατσάνου κλέφτη τῶν Άγράφων καί τοῦ Βάλτου, εἱς ἐθνικόν στρατόν.»
Οι Μπότσαρης, Λάμπρος Τζαβέλας, Γρίβας, Βαρνακιώτης, Μπουκουβάλας κ.ά.
[ήταν παρόντες, λέγεται δε πώς και ο Κολοκοτρώνης παρευρέθη εκεί.
Όμως στο μεταξύ οι Ρώσοι ηττήθηκαν από τον Ναπολέοντα,
[υπέγραψαν τη Συνθήκη του Τιλσίτ* συνάπτοντας μαζί του ανακωχή
και την επομένη 8 Ιουλίου τα Επτάνησα παραχωρήθηκαν στη Γαλλία,
[η Λευκάδα έμεινε με τις οχυρώσεις, η Επτάνησος Πολιτεία είχε καταργηθεί !
Το πρώτο, έστω και μερικώς, αυτόνομο Ελληνικό κράτος μετά την Άλωση
[και την πτώση της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας που απ' το χάρτη είχε σβηστεί.
Τα νέα αφεντικά όμως, τα στρατεύματα κατοχής του Βοναπάρτη,
[δεν άλλαξαν της πρώην “Επτανήσου Πολιτείας” τη συνταγματική μορφή.
Το αποτέλεσμα της Α’ μεταξύ Γάλλων και Ρώσων Συνθήκης του Τιλσίτ,
[ήταν της Ευρώπης η μοιρασιά... δικά μου κείνα, δικά σου αυτά.
[η οποία είχε τον πρώτο λόγο στη Σουηδία και την Τουρκία από τη μιά,
και τη γαλλική, που κουμαντάριζε το δυτικό ήμισυ της Ευρώπης από την άλλη,
[με κοινό στόχο και των δύο πλευρών την υποταγή της Βρετανίας
και το άνοιγμα των θαλασσών που ελέγχονταν από τον βρετανικό στόλο
[από τη βόρεια θάλασσα έως και τις εσχατιές της Ωκεανίας.
Αυτή η Γάλλο-ρωσική σύμπραξη ήταν βεβαίως ευκαιριακή,
[γιατί ιδεολογικά οι δύο πλευρές βρίσκονταν σε στρατόπεδα διαφορετικά,
με την Γαλλία εκφραστή των αρχών της Γαλλικής επανάστασης
[και την Ρωσία προπύργιο απολυταρχισμού... άσε που ήτανε γνωστά
τα σχέδια και των δύο, της Ρωσίας μεν που επιδίωκε την προσάρτηση
[όλης της Πολωνίας, την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης και των στενών...
και της Γαλλίας δε που δεν είχε σκοπό τίποτα απ’ αυτά να ικανοποιήσει, ενώ...
[εμπορικά ζημίωνε τους Ρώσους ο Ναπολεόντειος αποκλεισμός των Βρετανών.
Στα τέλη Ιανουαρίου ο ρωσικός στρατός ορμά ξανά κατά του Βοναπάρτη
[στην Ανατολική Πρωσία, απειλητικά προελαύνοντας προς τη Δύση,
Δεν θα αργήσουν βέβαια με χιλιάδες απώλειες νεκρών ν’ αναμετρηθούν,
[μα τούτο θα δούμε στα γεγονότα των αμέσως επόμενων ‘ματοβαμμένων ετών.
Στα νότια τους Τούρκους νικούν Ρώσοι κι επαναστάτες Σέρβοι, ενώ οι “Κλέφτες”
[στα Ελληνικά βουνά τα όπλα παίρνουν κατά των Αγαρηνών, κι αρχίζουν δράση
οι Κλέφτες του Ολύμπου, των Χασίων και του Βερμίου, στη δε Ακαρνανία
[οι Κατσαντώνης και Κίτσος Μπότσαρης τους τυράννους μας έχουν ταράξει,
όπως και οι Λαζαίοι και ο Νικοτσάρας, κι αυτοί στη περιοχή του Ολύμπου,
[ενώ Έλληνες εθελοντές φεύγουν απ’ τη Βλαχία να πολεμήσουν για την ελευθερία
και περνώντας τον Δούναβη ενισχύουν τους Σέρβους ομοθρήσκους,
[παράλληλα ο Ευθύμιος Μπαχλάβας ξεσηκώνει τη Θεσσαλία.
[που καημό έχει τη κατάκτηση της Βρετανίας, που κανένας δεν την εφοδιάζει,
κανένας δεν της πουλάει, κανένας απ’ αυτήν δεν αγοράζει, έτσι η Αλβιόνα
[κλονίζεται οικονομικά…. αλλά καταφέρνει προϊόντα “συνεχώς” να μπάζει !
Τον Ναπολέοντα ‘γράφαν οι Πορτογάλοι στα υποδήματά τους κι έγινε τούρκος,
[έξαλλος ο κυρίαρχος της Ευρώπης στέλνει στρατό να “πάρει” τη Πορτογαλία,
ο οποίος στρατός, στις 30 Νοεμβρίου, εισέρχεται στη Λισσαβώνα νικητής
[έχοντας και στρατιωτική υποστήριξη από τη σύμμαχο των Γάλλων Ισπανία.
[κλονίζεται οικονομικά…. αλλά καταφέρνει προϊόντα “συνεχώς” να μπάζει !
Τον Ναπολέοντα ‘γράφαν οι Πορτογάλοι στα υποδήματά τους κι έγινε τούρκος,
[έξαλλος ο κυρίαρχος της Ευρώπης στέλνει στρατό να “πάρει” τη Πορτογαλία,
ο οποίος στρατός, στις 30 Νοεμβρίου, εισέρχεται στη Λισσαβώνα νικητής
[έχοντας και στρατιωτική υποστήριξη από τη σύμμαχο των Γάλλων Ισπανία.
Λίγο πριν ο πορτογάλος πρίγκηπας Ιωάννης (αντιβασιλιάς αντί της μάνας του
[που ήτανε παλαβή), είχε φορτώσει οικογένεια, αυλικούς, κρατικό θησαυρό,
ευγενείς, εμπόρους κ.ά. πάνω στα πλοία, στα 15 πολεμικά,
[και στα περισσότερα από 20 μεταγωγικά, που ανοίχτηκαν μαζί στον ωκεανό,
και τράβηξαν όλοι για την αποικία τους, τη μακρινή Βραζιλία, στη φούρια τους δε
[να φύγουν, 14 κάρα πίσω αφήσαν... κανείς δεν έμαθε, πόσο πήραν από χρυσό.
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
* Συνθήκη του Τιλσίτ, ή Συνθήκες του Τιλσίτ. Στην ελληνική ιστορική γραμματεία η φερόμενη στον ενικό «συνθήκη του Τιλσίτ» αναφέρεται πάντα στην πρώτη από τις δύο εν λόγω συνθήκες, επειδή ακριβώς αφορούσε ευρύτερα την περιοχή της Βαλκανικής και ειδικότερα γεωγραφικές περιοχές του ελλαδικού χώρου.
Οι δύο ιστορικές διμερείς συνθήκες ειρήνης θεωρούνται ως άμεση εξέλιξη μετά τη νικηφόρα για τους Γάλλους μάχη του Φρίντλαντ, κατά την πρωσική εκστρατεία των ναπολεόντειων πολέμων, με την οποία και επήλθε η διάλυση του λεγόμενου Δ΄ Συνασπισμού των ενάντιων χωρών και συνομολογήθηκαν μετά τη σύναψη ανακωχής μεταξύ Ρωσίας και Γαλλίας, και στη συνέχεια αποδέχθηκε και η Πρωσία.
Η πρώτη Γαλλο-Ρωσική Συνθήκη στις 7 Ιουλίου του 1807 στην παρόχθια πόλη Τιλσίτ (Σοβιέτσκ), της Πρωσίας, παρά τον ποταμό Νέμαν και η δεύτερη στις 9 Ιουλίου του ιδίου έτους και παρουσιάζουν ένα εξαιρετικό ενδιαφέρον στην ιστορία της Ευρώπης όσο και στην εξέλιξη των διεθνών σχέσεων γενικότερα.
Μπορεί και οι δύο συνθήκες να τερμάτισαν την πρωσική εκστρατεία του Ναπολέοντα, ή άλλως τον πόλεμο του Δ΄ Συνασπισμού πλην όμως αποτέλεσαν ταυτόχρονα “Συνθήκες
Οι δύο ιστορικές διμερείς συνθήκες ειρήνης θεωρούνται ως άμεση εξέλιξη μετά τη νικηφόρα για τους Γάλλους μάχη του Φρίντλαντ, κατά την πρωσική εκστρατεία των ναπολεόντειων πολέμων, με την οποία και επήλθε η διάλυση του λεγόμενου Δ΄ Συνασπισμού των ενάντιων χωρών και συνομολογήθηκαν μετά τη σύναψη ανακωχής μεταξύ Ρωσίας και Γαλλίας, και στη συνέχεια αποδέχθηκε και η Πρωσία.
Η πρώτη Γαλλο-Ρωσική Συνθήκη στις 7 Ιουλίου του 1807 στην παρόχθια πόλη Τιλσίτ (Σοβιέτσκ), της Πρωσίας, παρά τον ποταμό Νέμαν και η δεύτερη στις 9 Ιουλίου του ιδίου έτους και παρουσιάζουν ένα εξαιρετικό ενδιαφέρον στην ιστορία της Ευρώπης όσο και στην εξέλιξη των διεθνών σχέσεων γενικότερα.
Μπορεί και οι δύο συνθήκες να τερμάτισαν την πρωσική εκστρατεία του Ναπολέοντα, ή άλλως τον πόλεμο του Δ΄ Συνασπισμού πλην όμως αποτέλεσαν ταυτόχρονα “Συνθήκες
μεγάλης Συμμαχίας πρώην εμπολέμων” που σχεδόν κατέβαλε την εποχή εκείνη την υπόλοιπη Ευρώπη. Στις μυστικές διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο αυτοκρατόρων, Ρωσίας και Γαλλίας, συζητήθηκε εκτενέστερα το Ανατολικό Ζήτημα.
Επ΄αυτού οι δύο αυτοκράτορες, Ναπολέων Α΄ και Αλέξανδρος Α΄, δεσμεύτηκαν να βοηθήσει ο ένας τον άλλον στις επιδιώξεις τους. Η μεν Γαλλία τη Ρωσία κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στη διανομή της χερσονήσου του Αίμου, η δε Ρωσία τη Γαλλία στον ηπειρωτικό αποκλεισμό κατά της Βρετανικής Αυτοκρατορίας, υποκινώντας μέχρι ακόμα και αγγλο-ρωσικό πόλεμο ή επεκτείνοντας τούτο μεταξύ Φιλανδίας και Σουηδίας προς γενίκευση του οικονομικού αποκλεισμού.
Και οι δύο συνθήκες δημιούργησαν τεράστιες εθνικο-πολιτικο-κοινωνικές αναστατώσεις στους περιλαμβανόμενους σ΄ αυτές γεωγραφικούς χώρους με κυρίαρχο σημείο την παλινδρόμηση της εξωτερικής πολιτικής της Ρωσίας, όσον αφορά τις προηγούμενες συναφθείσες συνθήκες ειρήνης και συμμαχίας.
Η Γαλλορωσική συνθήκη ειρήνης του Τιλσίτ, που συντάχθηκε μόνο στη γαλλική γλώσσα περιελάμβανε επίσημα (φανερά) 29 λατιναριθμούμενα άρθρα, καθώς επίσης και 2 μυστικά κατόπιν μακρών διαβουλεύσεων. Τα τελευταία αφορούσαν περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας επί της Βαλκανικής και την Επτάνησο Πολιτεία.
Σύμφωνα με το πρώτο μυστικό άρθρο η Βεσσαραβία, η Μολδαβία, η Βλαχία και η βόρεια Βουλγαρία περιέρχονται στη Ρωσία. Η Βοσνία και η Σερβία εκτεινόμενη μέχρι και τη Θεσσαλονίκη περιέρχονται στην Αυστρία. Οι δε Αλβανία, Θεσσαλία, Πελοπόννησος και Κρήτη στη Γαλλία. Με το δεύτερο δε άρθρο η Επτάνησος Πολιτεία εκχωρείται απ΄ ευθείας στον Ναπολέοντα με χαρακτήρα οικογενειακού κτήματος. Συγκεκριμένα το δεύτερο άρθρο όριζε: «Η Α.Μ. ὁ αὐτοκράτωρ Ναπολέων... ὡς ἀπόλυτος κτήτωρ καί κυρίαρχος θά κατέχει τάς ἑπτά Ἰονίους Νήσους».
Για το Βασίλειο της Πρωσίας η συνθήκη αυτή ήταν εξαιρετικά επώδυνη αφού ούτε λίγο ούτε πολύ έχανε το ήμισυ των εδαφών του, περίπου 150.000 τ.χλμ. και το ήμισυ του προ του πολέμου πληθυσμού του, περίπου 4,5 εκατομμύρια, εκτός της υποχρεωτικής μείωσης του στρατού στο 1/6 και της καταβολής πολεμικής αποζημίωσης. Συνεπώς δεν επρόκειτο για συνθήκη ειρήνης «μεταξύ ίσων» συμβαλλομένων, όπως η προηγούμενη γαλλο-ρωσική, αλλά χαρακτηριστική περίπτωση της λεγόμενης ειρήνης καθ΄ υπαγόρευση, όπου οι όροι της καθορίζονται μονομερώς.
________________________________________________________________________________
Απόσπασμα από το έμμετρο έργο
"ΙΣΤΟΡΙΕΣ και ΥΣΤΕΡΙΕΣ της ΙΣΤΟΡΙΑΣ
Στίχοι - Κείμενα: Παναγιώτης Β. Ματαράγκας
Επιμέλεια - Αποτύπωση: Κ. Γ. Ραπακούλια
Ιστορίες και Υστερίες της Ιστορίας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.